Gjykata e Lartë1. Jurisprudencë e Gjykatës së Lartë
Kolegji Administrativ i Gjykatës së Lartë
I. Vendimi njësues nr. 00-2025-4083 (79) datë 18.02.2025 i Kolegjit Administrativ
Maksima - KAGJL ka njësuar praktikën gjyqësore, duke përcaktuar se i) Në zbatim të nenit 68, pika 5 të ligjit nr.20/2020 “Për përfundimin e proceseve kalimtare të pronësisë në Republikën e Shqipërisë” për të gjitha paditë e ngritura nga prefekti, përpara hyrjes në fuqi të këtij ligji, më datë 07.05.2020, me objekt pavlefshmërinë/shfuqizimin e AMTP, pavarësisht se në cilën shkallë gjykimi ndodhen, ASHK detyrohet të heqë dorë nga e drejta e padisë, përveç rasteve kur shkaku ligjor i padisë është sipas përcaktimeve të nenit 7, pika 1, të këtij ligji. ii) Kur mungon vullneti i shprehur për heqjen dorë nga e drejta e padisë prej ASHK, në zbatim të nenit 68, pika 4 të ligjit nr. 20/2020 “Për përfundimin e proceseve kalimtare të pronësisë në Republikën e Shqipërisë” gjykatat vijojnë shqyrtimin e padive të ngritura nga prefektët me objekt pavlefshmërinë/shfuqizimin e AMTP, sipas kritereve të këtij ligji. iii) Në rast se në padi ngrihen formalisht pretendime me shkaqe nga ato të përcaktuara nga neni 7, pika 1, të ligjit nr. 20/2020, gjykatat disponojnë për pranimin ose rrëzimin e padisë, varësisht gjendjes së faktit të vërtetuar. Nëse padia nuk ngre formalisht asnjë nga shkaqet e përcaktuara nga neni 7, pika 1, të ligjit nr. 20/2020, gjykatat vlerësojnë mungesën e legjitimimit aktiv material të palës paditëse dhe disponojnë me rrëzimin e padisë.
Fjalë kyçe - pavlefshmëri e AMTP, legjitimim aktiv material, interes publik, padi e prefektit, procese kalimtare të pronësisë, titull pronësie mbi tokën bujqësore.
Përmbledhje e vendimit - Në këtë çështje rezulton se familja bujqësore është pajisur me AMTP nr. 461, viti 1992, për sipërfaqen 2600 m² tokë bujqësore në fshatin Kashar, e cila është regjistruar në ZVRPP dhe më pas është shitur te shoqëria “X” SHPK. KVTP pranë Prefekturës Tiranë ka vendosur shfuqizimin e AMTP dhe kthimin e sipërfaqes në pronësi shtet, me arsyetimin se përfituesi duhej pajisur me tokë në fshatin Yrshek sipas ligjit nr. 7501/1991. Prefekti i Qarkut Tiranë ka paraqitur padi, e cila, pas ndryshimit të objektit, është vijuar nga ASHK me kërkim detyrimin e familjes të paguajë vlerën monetare të tokës së shitur. Gjykata Administrative e Shkallës së Parë Tiranë ka konstatuar se AMTP është lëshuar në kundërshtim me ligjin, por e ka rrëzuar padinë, duke çmuar se e drejta e pretenduar nuk mund të realizohej nëpërmjet këtij objekti. Gjykata Administrative e Apelit, duke iu referuar nenit 68, pikat 4 dhe 5, të ligjit nr. 20/2020, ka prishur vendimin e shkallës së parë dhe ka pushuar gjykimin, me arsyetimin se ASHK kishte detyrim ligjor të hiqte dorë nga padia, pasi rasti nuk hynte në përjashtimet e nenit 7, pika 1, të këtij ligji. Në këtë vendim KAGJL, pasi hapi procedurën për njësimin e praktikës dhe interpretoi në mënyrë sistematike nenin 7, pikën 1, nenin 9 dhe nenin 68, pikat 4 dhe 5, të ligjit nr. 20/2020, përcaktoi se legjitimimi aktiv material i ASHK për paditë e trashëguara nga prefektët kufizohet vetëm në rastet kur padia mbështetet në shkaqet e nenit 7, pika 1, dhe se detyrimi për heqje dorë nga e drejta e padisë buron ex lege nga mungesa e interesit publik. Në mungesë të heqjes dorë formale, gjykata nuk duhet të pushojë gjykimin, por të rrëzojë padinë për mungesë legjitimimi aktiv material. Kolegji, duke vlerësuar se në rastin konkret AMTP e kontestuar është e regjistruar dhe nuk është provuar që toka ka karakter publik në kuptim të nenit 7, pika 1, shkronja “c”, ka konkluduar se ASHK nuk gëzon më legjitimim aktiv material për vijimin e procesit dhe, si rrjedhojë, ka ndryshuar vendimet e gjykatave të faktit dhe ka rrëzuar padinë.
II. Vendimi nr. 00-2025-3142 (333), datë 18.09.2025 i Kolegjit Administrativ
Maksima -1. Kundërshtimi gjyqësor i shkresave të organeve të Policisë së Shtetit lidhur me mosnjohjen e vdekjes së punonjësit “në krye ose për shkak të detyrës” nuk bën pjesë tek ato padi që nuk mund të ngrihen. 2. Mungesa e legjitimitetit procedural formal nuk qëndron kur pala paditëse ka nisur procedurën administrative dhe kërkon rivendosjen e së drejtës për shkak të përgjigjeve negative të autoritetit publik.
Fjalë kyçe – kundërshtimi gjyqësor i shkresave, refuzimi i autoritetit publik, vdekja “në krye ose për shkak të detyrës”, legjitimiteti procedural formal.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje rezulton se paditësit, si trashëgimtarë ligjorë të të ndjerit, kanë kërkuar detyrimin e Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë së Shtetit dhe Ministrisë së Brendshme që të ndryshojnë shkakun dhe motivin e vdekjes së të ndjerit nga “aksident automobilistik” në “aksident automobilistik në krye të detyrës”, për efekt të përfitimeve sipas ligjit nr. 10289/2010. Gjykata administrative e shkallës së parë ka pranuar padinë, ndërsa gjykata administrative e apelit ka prishur vendimin dhe ka pushuar gjykimin, duke vlerësuar se padia nuk mund të ngrihet, pasi palëve të paditura u mungon legjitimimi procedural formal për vërtetimin e faktit juridik të vdekjes “në krye ose për shkak të detyrës”, i cili, sipas gjykatës së apelit, i takon organeve të drejtësisë. Në këtë vendim KAGJL vlerësoi se në rrethanat kur pala paditëse ka nisur një procedurë administrative në zbatim të ligjit nr. 10289/2010 dhe ka marrë përgjigje negative nga organet e Policisë së Shtetit, këto të fundit kanë legjitimitet procedural për t’u paditur. Ligji nr. 10289/2010, i interpretuar sistematikisht me aktet nënligjore të nxjerra për zbatimin e tij, parashikon se organet përkatëse të institucionit ku punonte i ndjeri janë kompetente për të vërtetuar me akt zyrtar nëse vdekja ka ndodhur “në krye” ose “për shkak të detyrës”. Kolegji theksoi se pala paditëse kundërshton pikërisht shkresat dhe qëndrimet e këtyre organeve, të cilat kanë refuzuar njohjen e shkakut të vdekjes. Në përfundim, Kolegji çmon se vendimi i gjykatës administrative të apelit është marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural dhe duhet të prishet, me dërgimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë me trupë tjetër gjykuese.
III. Vendimi nr. 00-2024-5506 (352), datë 18.09.2024 i Kolegjit Administrativ
Maksima – 1. Në procedurën e lëvizjes paralele të prokurorëve, renditja e kandidatëve bëhet vetëm mbi bazën e hapave dhe kritereve të parashikuara në ligjin nr. 96/2016 dhe në rregulloren e KLP. Periudhat e punës në shërbimin civil jashtë komandimit, sipas këtij ligji, nuk u japin kandidatëve përparësi dhe nuk konsiderohen përvojë specifike profesionale. 2. Çdo interpretim nënligjor që shkon përtej rezervës ligjore dhe krijon të drejta ose përparësi që ligji nuk i parashikon, cenon sigurinë juridike dhe barazinë ndërmjet magjistratëve.
Fjalë kyçe - lëvizje paralele e prokurorëve, përvojë specifike profesionale, komandim, renditje e kandidatëve, interpretim tej rezervës ligjore, siguri juridike.
Përmbledhje e vendimit - Në këtë çështje rezulton se mosmarrëveshja ka lindur nga renditja e kandidatëve nga Këshilli i Lartë i Prokurorisë në procedurën e lëvizjes paralele. Pala paditëse, prokurore pjesëmarrëse në këtë procedurë, kundërshtoi renditjen e saj si e treta në listë dhe gjykata administrative e apelit pranoi pjesërisht padinë, duke shfuqizuar vendimin e KLP dhe duke u mbështetur në statusin e saj si magjistrate dhe në periudhën gjashtëmbëdhjetëvjeçare të punës në Ministrinë e Drejtësisë, të konsideruar si komandim me efekt përparësie në renditje. Në rekurs, KLP kundërshtoi mënyrën e renditjes, duke pretenduar zbatimin e ligjit nr. 96/2016 dhe të rregullores, ndërsa personi i tretë, prokurori i renditur i pari në listë, ngriti për herë të parë pretendime lidhur me statusin e palës paditëse, të cilat Kolegji i çmoi të rëna në dekadencë. KAGJL duke kufizuar shqyrtimin tek shkaqet e ngritura nga KLP, konstatoi se GJAA kishte tejkaluar objektin e padisë dhe kishte anashkaluar zbatimin e rregullores së miratuar me vendimin nr. 261, datë 17.11.2020, duke prezumuar, pa gjykim incidental, se periudha e punës së paditëses në Ministrinë e Drejtësisë përbënte “përvojë në pozicione të komanduara” dhe “përvojë specifike profesionale”. Duke iu rikthyer skemës së renditjes, Kolegji vlerësoi se KLP në zbatim të fazave të parashikuara në rregullore, nuk kishte konstatuar përparësi në hapin e parë dhe kishte vijuar me hapin e dytë mbi “përvojën specifike profesionale”, në të cilën periudha e gjatë e shërbimit civil të palës paditëse nuk mund të trajtohej as si përvojë në pozicione të komanduara dhe as si përvojë specifike profesionale në kuptim të ligjit nr. 96/2016. Kolegji theksoi se ligji nr. 96/2016 nuk përmban dispozitë tranzitore që t’i njohë këtyre periudhave efekt përparësie në garë dhe se rregullimi i përparësive në karrierë është i rezervuar në ligj. Një interpretim i kundërt do të cenonte sigurinë juridike dhe parashikueshmërinë e sistemit, ndaj ndryshoi vendimin e gjykatës administrative të apelit dhe rrëzoi padinë.
IV. Vendimi nr. 00-2025-3284 (364) datë 25.09.2025 i Kolegjit Administrativ
Maksima - Punimet përforcuese të brendshme të objektit, pa ndryshim të perimetrit, volumit apo destinacionit, janë ndërhyrje jo thelbësore dhe kryhen me deklaratë paraprake për kryerje punimesh, sipas nenit 41 të ligjit nr. 107/2014 dhe nenit 7 të VKM nr. 408/2015. Kryerja e këtyre punimeve jashtë deklaratës paraprake përbën mosdeklarim punimesh dhe sanksionohet sipas nenit 52 pika 1 shkronja “d” të ligjit nr. 107/2014.
Fjalë kyçe - deklaratë paraprake për kryerje punimesh, ndërhyrje jo thelbësore, punime përforcuese të brendshme, punime jashtë deklaratës, mosdeklarim punimesh, kundërvajtje administrative, gjobë administrative.
Përmbledhje e vendimit - Në këtë çështje rezulton se pala paditëse ishte pajisur me deklaratë paraprake për kryerje punimesh, por gjatë kryerjes së tyre u konstatuan edhe punime ndërtimi jashtë deklaratës. Inspektorati Ndërtimor Urbanistik Kombëtar, sot Inspektorati Kombëtar i Mbrojtjes së Territorit, nxori vendim për prishje dhe vendim për dënimin me gjobë 500.000 lekë, duke e kualifikuar shkeljen si kryerje punimesh pa leje. Gjykata administrative e shkallës së parë pranoi padinë, vlerësoi se punimet e konstatuara ishin të natyrës së ndërhyrjeve që kërkojnë deklaratë paraprake dhe jo leje ndërtimi, i kualifikoi si mosdeklarim punimesh, ndryshoi masën e gjobës në 100.000 lekë dhe shfuqizoi vendimin për prishje. Gjykata administrative e apelit ndryshoi vendimin e shkallës së parë dhe rrëzoi padinë, duke çmuar se aktet administrative ishin të ligjshme. Në këtë vendim KAGJL vlerësoi se punimet përforcuese të brendshme, pa ndryshim të perimetrit, volumit apo destinacionit, janë objekt i deklaratës paraprake sipas nenit 41 të ligjit nr. 107/2014 dhe nenit 7 të VKM nr. 408/2015, ndaj shkelja konsiston në mosdeklarim punimesh dhe sanksionohet sipas nenit 52 pika 1 shkronja “d” të ligjit nr. 107/2014, duke mbajtur parasysh edhe proporcionalitetin në caktimin e masës së gjobës. Për rrjedhojë, KAGJL prishi vendimin e apelit dhe la në fuqi vendimin e shkallës së parë.
V. Vendimi nr. 00-2025-3248, datë 25.09.2025 i Kolegjit Administrativ
Maksima- Paraqitja e padisë administrative për kundërshtimin e një akti administrativ të ekzekutueshëm nuk pezullon automatikisht ekzekutimin e tij dhe as procedurën për lëshimin e urdhrit të ekzekutimit, përveç rasteve kur gjykata, me vendim për sigurimin e padisë, ka disponuar ndryshe.
Fjalë kyçe – padia për kundërshtimin e aktit administrativ, pezullim titulli ekzekutiv, sigurim padie, kërkesë për lëshimin e urdhrit të ekzekutimit.
Përmbledhje e vendimit - Në këtë çështje rezulton se Autoriteti i Mediave Audiovizive kishte kërkuar lëshimin e urdhrit të ekzekutimit për sanksionin me gjobë ndaj shoqërisë “X” SHPK, të vendosur nga grupi i inspektimit dhe të lënë në fuqi me vendim të AMA. Gjykatat e faktit kishin pezulluar shqyrtimin e kërkesës, duke arsyetuar se fati i ekzekutimit varej nga gjykimi i padisë për kundërshtimin e gjobës. Në vendim KAGJL vlerësoi se sipas ligjit “Për kundërvajtjet administrative”, vendimi përfundimtar i organit më të lartë administrativ përbën titull ekzekutiv që është i ekzekutueshëm menjëherë. Kolegji theksoi se vetëm gjykata që shqyrton padinë mund të vendosë pezullimin e ekzekutimit përmes sigurimit të padisë, ndërsa mungesa e një vendimi të tillë nuk pengon lëshimin e urdhrit të ekzekutimit.
VI. Vendimi nr. 00-2025-3480, datë 15.10.2025 i Kolegjit Administrativ
Maksima - Në rastet kur akti administrativ i organit vartës nuk është ndryshuar nga organi administrativ epror pas shqyrtimit të ankimit administrativ, kompetente nga pikëpamja tokësore për shqyrtimin e padisë është gjykata administrative që mbulon territorin ku është kryer veprimi administrativ që kundërshtohet.
Fjalë kyçe - mosmarrëveshje kompetence, kompetencë tokësore, veprim administrativ, organ epror, organ vartës, ankim administrativ.
Përmbledhje e vendimit - Në këtë çështje rezulton se Gjykata Administrative e Shkallës së Parë Lushnjë kishte shpallur moskompetencën tokësore dhe kishte dërguar aktet në Gjykatën Administrative të Shkallës së Parë Tiranë për gjykimin e padisë që kishte për objekt shfuqizimin e akteve të nxjerra nga Inspektorati Shtetëror i Mbikëqyrjes së Tregut. Gjykata Administrative e Shkallës së Parë Tiranë, duke mos pranuar kompetencën, ngriti mosmarrëveshjen për përcaktimin e gjykatës kompetente pranë KAGJL. Kolegji, pasi analizoi nenin 11 të ligjit nr. 49/2012, vlerësoi se kompetente për gjykimin e padisë është gjykata që mbulon territorin ku është kryer veprimi administrativ që kundërshtohet, përveçse kur organi epror e ka ndryshuar atë. Në këtë rast, organi epror nuk kishte ndryshuar aktin administrativ të organit vartës, por vetëm e kishte lënë në fuqi, ndaj kompetente për gjykimin e padisë është Gjykata Administrative e Shkallës së Parë Lushnjë, në territorin e së cilës ndodhet subjekti i inspektuar dhe është kryer veprimi administrativ. Për këtë arsye, Gjykata e Lartë prishi vendimin e shpalljes së moskompetencës dhe dërgoi çështjen për vazhdim të gjykimit në Gjykatën Administrative të Shkallës së Parë Lushnjë.
VI. Vendimi nr. 00-2025-3626 (386), datë 23.10.2025 i Kolegjit Administrativ
Maksima - Përjashtimi i operatorit të sistemit të shpërndarjes së energjisë elektrike nga taksat dhe tarifat vendore, sipas nenit 102/4 të ligjit nr. 43/2015 “Për sektorin e energjisë elektrike”, zbatohet vetëm pas hyrjes në fuqi të këtij ligji.
Fjalë kyçe - përjashtim, taksë mbi ndërtesën, taksë për zënien e hapësirës publike, taksë vendore, tarifë shërbimi, taksë e përkohshme, OSHEE.
Përmbledhje e vendimit - Në këtë çështje rezulton se shoqëria “OSHEE” SHA ka kundërshtuar njoftimin e vlerësimit tatimor të bashkisë X, me të cilin i janë llogaritur detyrime për taksat dhe tarifat vendore për vitin 2015. Pas ushtrimit të ankimit administrativ, shoqëria ka vënë garanci bankare për detyrimin dhe i është drejtuar Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë Durrës, e cila ka pranuar padinë dhe ka shfuqizuar aktin administrativ, duke arsyetuar se pasuritë e paluajtshme të kaluara në administrim të OSHEE SHA si pasuri shtetërore përjashtohen nga taksa mbi ndërtesën, se rrjeti i shpërndarjes së energjisë elektrike dhe linjat elektrike janë objekt i servitutit ligjor dhe nuk mund të taksohen nga njësitë e qeverisjes vendore, dhe se bashkia ka aplikuar taksa dhe tarifë shërbimi pa verifikuar paraprakisht pronësinë dhe pa dhënë arsyetim të mjaftueshëm ligjor. Në vijim, GJAA ka lënë në fuqi vendimin e shkallës së parë. Në këtë vendim KAGJL, çmoi se përjashtimi i Operatorit të Sistemit të Transmetimit dhe të Operatorit të Sistemit të Shpërndarjes nga aplikimi i çdo takse apo tarife të vendosur nga organet e qeverisjes vendore mbi asetet, rrjetet dhe instalimet përkatëse vepron vetëm pas hyrjes në fuqi të ligjit nr. 43/2015 dhe nuk mund të shtrihet për periudhat pararendëse, arsyetim ky i mbështetur në interpretimin ad contrario të nenit 102/4 të këtij ligjit. Për sa kohë detyrimet tatimore i janë komunikuar shoqërisë për taksat dhe tarifat vendore të vitit 2015, gjykata e apelit duhej të hetonte lidhjen ndërmjet periudhës së taksimit dhe datës së hyrjes në fuqi të ligjit, si dhe ndarjen proporcionale të detyrimeve tatimore përpara dhe pas hyrjes në fuqi të tij, në përputhje me parashikimet e ligjit për procedurat tatimore dhe të ligjit për sistemin e taksave vendore. Në këto kushte KAGJL ktheu çështjen për rishqyrtim në të njëjtën gjykatë, por me trupë tjetër gjykuese.
Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë
Maksima – 1. Gjykimi i kërkesave të palëve gjatë fazës së ekzekutimit të vendimit penal (masa disiplinore e të tjera) i takon juridiksionit penal . Shqyrtimi i tyre do të bëhet nga gjykatat penale sipas legjislacionit procedural penal lidhur me ekzekutimin e vendimit penal. 2. Institucionet e Ekzekutimit të Vendimeve Penale dhe Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve nuk legjitimohen për të paraqitur ankim kundër vendimmarrjes së gjykatave penale që kanë shqyrtuar kërkesa të palëve gjatë fazës së ekzekutimit të vendimit penal. Ky rregull nuk gjen zbatim vetëm në rastet kur objekt shqyrtimi gjyqësor në gjykatat penale është akti administrativ (vendimi i administratës së burgjeve), sipas parashikimeve të ligjit nr. 81/2020, “Për të drejtat dhe trajtimin e të dënuarve me burgim dhe të paraburgosurve”. Në këto raste, Institucionet e Ekzekutimit të Vendimeve Penale dhe Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve thirren si palë dhe legjitimohen të paraqesin ankim. 3. Zhvillimi i seancës pa pjesëmarrjen e prokurorit ose/dhe mbrojtësit të të interesuarit, sikundër përcakton neni 471, pika 4 i KPP, sjell pavlefshmërinë absolute të aktit (vendimit).
Fjalë kyçe – kërkesat e palëve gjatë fazës së ekzekutimit të vendimit, juridiksioni penal, legjitimimi për të paraqitur ankim, vendimi i administratës së burgjeve, IEVP, Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve, pjesëmarrja e detyrueshme e prokurorit dhe mbrojtësit.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje, pas një analize mbi jurisprudencën e gjykatave të faktit dhe çështjeve në pritje në Gjykatën e Lartë, nga Kolegji u konstatua mungesë qartësie dhe uniformiteti në zbatimin e nenit 471 KPP për fazën e ekzekutimit të vendimeve penale, në lidhje me palët që duhet të marrin pjesë në procesin që zhvillohet në fazën e ekzekutimit të vendimit penal. Në disa raste (p.sh. “lirim me kusht”, “shfuqizim vendimi për kalimin në mbikëqyrje të veçantë”) seanca zhvillohet me pjesëmarrjen e të dënuarit, mbrojtësit, prokurorit dhe IEVP, ndërsa në të tjera (“ulje dënimi”, “shfuqizim mase disiplinore”) vetëm me të dënuarin, IEVP dhe Drejtorinë e Përgjithshme të Burgjeve, pa prokuror dhe pa mbrojtës. Kjo ka sjellë jo vetëm praktika të ndryshme mbi pjesëmarrjen e palëve, por edhe qëndrime jo të njëjta (përfshirë të vetë Kolegjit Penal) mbi legjitimimin për të paraqitur ankim (apel/rekurs) kundër vendimeve të gjykatës së vendit të ekzekutimit. Në këto kushte, Kolegji vlerësoi se duhej zhvilluar/njësuar praktika gjyqësore si për subjektet e legjitimuar për të ankimuar vendimet gjatë fazës së ekzekutimit, ashtu edhe për pasojat e mosrespektimit të nenit 471/4 KPP. Pas seancës së parë, Prokuroria e Përgjithshme kërkoi zgjerimin e objektit të çështjes për njësim edhe me përcaktimin e juridiksionit (penal apo administrativ) të gjykatave që shqyrtojnë kërkesat e palëve në fazën e ekzekutimit (masa disiplinore). Kjo kërkesë u mbështet nga palët dhe nga Kolegji, marrë shkas nga problemet e evidentuara edhe nga Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve. Në zbatim të nenit 438/1 e 6 KPP, Kolegji vendosi inicimin e procedurës së njësimit/zhvillimit të praktikës gjyqësore, duke shtruar për zgjidhje këto çështje: (i) a legjitimohen IEVP dhe Drejtoria e Përgjithshme e Burgjeve të paraqesin ankim kundër vendimeve të gjykatave mbi kërkesat gjatë fazës së ekzekutimit të vendimit penal; (ii) cila është pasoja e zhvillimit të seancës pa pjesëmarrjen e prokurorit dhe/ose mbrojtësit të të interesuarit, në kundërshtim me nenin 471/4 KPP; (iii) cilit juridiksion (penal apo administrativ) i takon gjykimi i këtyre kërkesave (masa disiplinore e të tjera), gjykatës së shkallës së parë të juridiksionit të përgjithshëm apo gjykatës administrative të shkallës së parë.
Maksima – Mosrespektimi i analizës së plotë dhe të logjikshme të provave, si dhe moszbatimi i detyrimeve të lëna nga Gjykata e Lartë, përbën shkelje të ligjit procedural.
Fjalë kyçe – rigjykim në apel, moszbatim i detyrave të lëna nga Gjykata e Lartë, proces i rregullt ligjor, arsyetim vendimi.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje, u shqyrtua rekursi i prokurorisë kundër vendimit të gjykatës së apelit, me të cilin kjo gjykatë kishte lënë në fuqi dënimin e të pandehurit X për “moskallëzim krimi” dhe kishte pushuar çështjen penale ndaj Y, të akuzuar për vrasje me paramendim në bashkëpunim dhe vrasje të mbetur në tentativë. Nga shqyrtimi i akteve rezultoi se kjo çështje ishte rikthyer disa herë për rigjykim dhe se në vendimin nr. 25/2017, Gjykata e Lartë prishi vendimin e apelit dhe e ktheu çështjen për rigjykim, duke e ngarkuar këtë gjykatë që të bënte një analizë të plotë të provave kryesore, dëshmive të dy dëshmitarëve, si dhe akteve të këqyrjes së vendit të ngjarjes dhe të kufomës, pa u dhënë atyre vlerë të paracaktuar. Gjykata e apelit, në rigjykim, në vend që të korrigjonte mangësitë e konstatuara, përsëriti arsyetimin e mëparshëm, pa zbatuar detyrimet e përcaktuara nga Gjykata e Lartë, pa rivlerësuar provat dhe pa ndërtuar një deduksion logjik mbi faktet, autorësinë dhe pasojat e ngjarjes. Kjo mungesë analizimi cenon parimin e çmuarjes së lirë e të gjithanshme të provave, të drejtën për një proces të rregullt ligjor dhe garantimin e një vendimi të arsyetuar. Në përfundim, Kolegji prishi vendimin e gjykatës së apelit, dhe ktheu çështjen për rishqyrtim në apel për analizë të plotë të provave dhe arsyetim të motivuar të vendimit.
Maksima – Fshirja e titujve të pronësisë nuk mund të vendoset pa thirrur në gjykim personat e prekur, pasi neni 34/a i KPP i njeh status procedural çdo personi që i atribuohet vepra penale dhe sjell pavlefshmëri absolute të procesit, veçanërisht kur procedimi penal pushohet për shkak të parashkrimit.
Fjalë kyçe – pushimi i çështjes për efekt parashkrimi, fshirje e titujve të pronësisë, thirrje në gjykim, status procedural, person që i atribuohet vepra penale.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje, u shqyrtua rekursi i shtetasit X kundër vendimeve të Gjykatës së Rrethit Lezhë dhe të Gjykatës së Apelit Shkodër, të cilat kishin pranuar kërkesën e prokurorit për pushimin e procedimit penal për “Falsifikim dokumentesh” për shkak të parashkrimit dhe, njëkohësisht, kishin urdhëruar fshirjen totale të regjistrimeve të titujve të pronësisë (AMTP) në emër të disa personave, përfshirë edhe X. Kolegji vëren se, megjithëse hetimet kishin synuar mënyrën e përfitimit të AMTP dhe vendimi prekte drejtpërdrejt të drejtat e pronësisë së këtyre personave, as X dhe as shtetasit e tjerë nuk janë thirrur në gjykim në asnjë shkallë, duke u mohuar garancitë e nenit 34/a KPP, i cili u njeh status procedural çdo personi ndaj të cilit i atribuohet vepra penale, edhe kur procedimi më pas pushohet për efekt parashkrimi. KPGJL thekson se thirrja e tyre në gjykim është e domosdoshme, sidomos kur kërkohet pushimi i çështjes sipas neneve 328 dhe 387 KPP dhe paralelisht kërkohet fshirja e titujve të pronësisë, e justifikuar si vendimmarrje mbi “provat materiale” sipas nenit 190 KPP. Kolegji vlerësoi se përdorimi i nenit 190 KPP për të fshirë regjistrimet kadastrale kërkon ekzistencën e një vepre penale të verifikuar në kuadër të një procedimi të vlefshëm, gjë që është e pamundur kur çështja pushohet si pasojë e parashkrimit. Për rrjedhojë, vendimmarrja është marrë në kushtet e një procesi tërësisht të pavlefshëm, pasi shkelja procedurale e mosthirrjes së personave drejtpërdrejt të prekur, përbën pavlefshmëri absolute që nuk mund të riparohet në apel. Në përfundim, Kolegji prishi vendimet e të dy shkallëve dhe e ktheu çështjen për rigjykim me trupë tjetër gjykuese, për të garantuar respektimin e të drejtave procedurale të subjekteve të prekur nga vendimi.
Maksima – Deklarimi i pafajësisë nuk mund të mbështetet në pohimin se akuza bazohet në “provën e vetme” të konsideruar të pamjaftueshme për të provuar fajësinë, pa kryer më parë një analizë të plotë, të paanshme dhe logjike të të gjitha provave e indicieve të administruara në dosje. Një provë e vetme mund të jetë plotësisht e mjaftueshme për të provuar fajësinë, nëse ajo është e besueshme, e verifikueshme dhe mbështetet nga indicie të tjera të rëndësishme.
Fjalë kyçe – provë e vetme, vlerësimi i paanshëm i provave, besueshmëria e provës, deklarim pafajësie, arsyetimi i vendimit.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje, u shqyrtua rekursi i prokurorisë kundër vendimit të gjykatës së apelit, e cila kishte lënë në fuqi vendimin e gjykatës së rrethit që deklaronte të pafajshëm të pandehurin X për akuzën e “Vjedhjes me dhunë”, me arsyetimin se akuza mbështetej vetëm në deklarimin e të dëmtuarit Y, i konsideruar i pamjaftueshëm për të provuar fajësinë përtej çdo dyshimi të arsyeshëm. KPGJL vëren se kjo qasje bie ndesh me nenin 152 të KPP, i cili ndalon vlerësimin apriori të një prove si të pamjaftueshme, duke theksuar se një provë e vetme mund të jetë plotësisht e mjaftueshme për të provuar fajësinë, nëse ajo është e besueshme, e verifikueshme, mbështetet nga indicie të tjera të rëndësishme dhe kalon pragun “përtej çdo dyshimi të arsyeshëm”. Ndryshe nga sa arsyetuan gjykatat e faktit, në dosje gjendeshin prova dhe indicie të shumta të cituara nga vetë gjykatat që nuk ishin analizuar nga gjykata e apelit, duke cenuar detyrimin për një vlerësim të plotë dhe të paanshëm të materialit provues. Kolegji vuri në dukje se interpretimi i dhënë prej gjykatave më të ulëta i referohej gabimisht një koncepti se “prova e vetme” nuk mund të mbajë peshën e provës, duke shpërfillur standardet e jurisprudencës së GJEDNJ, e cila kërkon që analiza të fokusohet në besueshmërinë dhe mundësinë e kundërshtimit të provës, jo në numrin e provave. Më tej, KPGJL vërejti se gjykata e apelit nuk kishte ofruar arsyetim të plotë për elementet objektivë dhe subjektivë të figurës së veprës penale, duke mos trajtuar provat dhe indiciet rreth marrjes së sendeve personale të viktimës, lëvizjet e të pandehurit para dhe pas ngjarjes dhe rrethanat që lidhnin logjikisht veprimet e tij me konsumimin e veprës. Në këto kushte, u konstatua zbatim i gabuar i ligjit procedural dhe vlerësim i paplotë i provave, e për rrjedhojë, gjykata prishi vendimin e apelit dhe ktheu çështjen për rigjykim.
Maksima – Parimi “ne bis in idem” ndalon në mënyrë absolute rigjykimin e të njëjtit fakt penal. Ekzistenca e një vendimi të formës së prerë përbën pengesë procedurale që gjykata duhet ta verifikojë kryesisht dhe çdo gjykim i mëvonshëm mbi të njëjtën ngjarje është i pavlefshëm.
Fjalë kyçe – ne bis in idem, res judicata, identiteti i faktit penal, pengesë procedurale, pushimi i çështjes, autoriteti i vendimit të formës së prerë.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje, u shqyrtua rekursi i X dhe Y kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë, e cila kishte lënë në fuqi vendimin që i deklaronte ata fajtorë për kundërvajtjen penale “Dëmtime të tjera me dashje” ndaj Z. Në rekurs u pretendua se gjykimi ishte zhvilluar në shkelje të parimit absolut “ne bis in idem”, pasi për të njëjtën ngjarje të datës 08.05.2019, me vendimet e viteve 2019–2020, të lëna në fuqi nga apeli, personi Z ishte deklaruar fajtor për të njëjtën vepër penale në dëm të X dhe Y. Këto vendime kishin marrë formë të prerë. Kolegji konstatoi se gjykatat në vitet 2021–2022 kishin gjykuar sërish të njëjtin episod faktik, duke krijuar situatën juridikisht të papranueshme të dy vendimeve të formës së prerë për të njëjtën ngjarje, me autorësi të ndryshme. Kjo përbën shkelje flagrante të parimit “ne bis in idem”, të sanksionuar nga neni 7 i KPP dhe neni 34 i Kushtetutës. Gjykata e apelit kishte detyrimin të verifikonte ex officio këtë pengesë procedurale, por nuk e kreu këtë detyrim, duke e bërë vendimin e saj të cenueshëm. Për rrjedhojë, KPGJL prishi vendimin e apelit dhe e ktheu çështjen për rishqyrtim me tjetër trup gjykues, duke i urdhëruar të administrojë vendimet e formës së prerë të viteve 2019–2020, të verifikojë identitetin objektiv e subjektiv të faktit penal dhe, nëse konfirmohet njëkohshmëria e ngjarjes, të vendosë pushimin e çështjes sipas nenit 387 KPP.
Maksima – Për veprën penale “Ndihma për kalim të paligjshëm të kufirit”, si vepër formale dhe e qëndrueshme, kompetenca tokësore përcaktohet nga vendi ku konsumohet plotësisht vepra dhe ndërpritet paligjshmëria, e jo nga vendi i nisjes së veprimeve përgatitore. Momenti i kapjes në flagrancë dhe materializimit të sjelljes së fundit të kundërligjshme është përcaktues për nenin 76 KPP.
Fjalë kyçe – konflikt kompetence tokësore, ndihma për kalim të paligjshëm të kufirit, vepër penale formale, vepër penale e qëndrueshme, vendi ku konsumohet plotësisht vepra.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje, u shqyrtua konflikti i kompetencës tokësore ku dy gjykata, Gjykata e Shkallës së Parë Sarandë dhe ajo e Vlorës, kanë mbajtur qëndrime të ndryshme lidhur me kompetencën për gjykimin e procedimit penal ndaj të pandehurve X dhe Y, të akuzuar për veprën penale “Ndihma për kalim të paligjshëm të kufijve”. Ngjarja kishte nisur në Sarandë, ku të pandehurit kishin marrë në automjet tre shtetas afganë për t’i transportuar drejt veriut me qëllim kalimin e paligjshëm të kufirit, por veprimtaria u ndërpre në fshatin Kotë (Vlorë), ku policia i konstatoi dhe i arrestoi në flagrancë. Gjykata e Rrethit Sarandë argumentoi se vepra ka natyrë të qëndrueshme dhe konsumohet aty ku ndërpritet paligjshmëria, pra në territorin e Vlorës, ku janë materializuar elementet e fundit të veprimit kriminal. Përkundrazi, Gjykata e Rrethit Vlorë argumentoi se si vepër formale dhe e qëndrueshme, ajo konsiderohet e konsumuar që në momentin fillestar të dhënies së ndihmës në Sarandë. KPGJL konkludoi se kjo vepër është formale dhe e qëndrueshme, e cila vazhdon në kohë deri në momentin e ndërprerjes së sjelljes së paligjshme. Për këtë arsye, vendi ku është konsumuar plotësisht vepra, pra ku ndodh kapja në flagrancë dhe ndërprerja e veprimit të kundërligjshëm, përbën kriterin përcaktues të kompetencës tokësore sipas nenit 76/1 KPP. Kolegji vlerësoi se rrezikshmëria konkrete dhe manifestimi i fundit i sjelljes kriminale janë materializuar në territorin e Vlorës, i cili për rrjedhojë mbetet vendi i konsumimit të veprës penale, duke përcaktuar se gjykata kompetente për shqyrtimin e çështjes penale është Gjykata e Shkallës së Parë e Juridiksionit të Përgjithshëm Vlorë.
Maksima – Ndalimi i gjykimit të shkurtuar për veprat penale që parashikojnë dënim me burgim të përjetshëm është absolut dhe lidhet vetëm me natyrën dhe rrezikshmërinë e veprës penale, jo me subjektin apo veçoritë personale të autorit. Ky ndalim nuk cenohet nga dispozitat që përjashtojnë gratë nga burgimi i përjetshëm.
Fjalë kyçe – vrasje për shkak të marrëdhënieve familjare, burgim i përjetshëm, gjykim i shkurtuar, ndalimi i gjykimit të shkurtuar, rrezikshmëri shoqërore e veprës.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje, e pandehura është deklaruar fajtore nga Gjykata e Rrethit Kurbin për veprën “Vrasja për shkak të marrëdhënieve familjare” (neni 79/c i KP, me dënim maksimal burgim të përjetshëm). Gjykata pranoi kërkesën për gjykim të shkurtuar dhe, pas uljes së 1/3 së dënimit, e dënoi përfundimisht me 14 vjet burgim, vendim i lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Tiranë, e cila argumentoi se ndalimi i gjykimit të shkurtuar sipas nenit 403/2 të KPP nuk zbatohet për gratë, për sa kohë ato nuk mund të dënohen me burgim të përjetshëm. KPGJL, pasi shqyrtoi rekurset e prokurorisë dhe të të pandehurës, çmoi se gjykatat e faktit kanë zbatuar gabim nenin 403 KPP, duke theksuar se ndalesa procedurale është absolute dhe lidhet vetëm me natyrën e veprës (fakti që ligji parashikon burgim të përjetshëm si sanksion maksimal) dhe jo me subjektin apo rrethanat individuale të autorit, ndërsa neni 32 KP, që përjashton gratë nga dënimi me burgim të përjetshëm, nuk prek këtë regjim procedural, pasi rregullon një çështje tjetër dhe nuk krijon përjashtim nga ndalesa e nenit 403/2 KPP. Për rrjedhojë, lejimi i gjykimit të shkurtuar përbën shkelje thelbësore të ligjit procedural penal. Njëkohësisht, KPGJL konstatoi se gjykata e apelit nuk i është përgjigjur në mënyrë të plotë shkaqeve të apelit që kërkonin zbatimin e dënimit nën minimumin ligjor, duke u mjaftuar me referime të përgjithshme për individualizimin e dënimit, pa analizuar konkretisht rrethanat lehtësuese të pretenduara nga e pandehura dhe pa shpjeguar pse nuk mund të aplikohej neni 53 KP, çka cenon nenin 383 të KPP dhe parimin e individualizimit të dënimit. Për rrjedhojë, Kolegji prishi vendimin e gjykatës së apelit dhe urdhëroi kthimin e çështjes për rigjykim me procedurë të zakonshme, me administrim të plotë të provave dhe debat të plotë gjyqësor, para një trupi tjetër gjykues.
Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë
Maksima – Anëtari i trupit gjykues që ka shqyrtuar çështjen penale për përcaktimin e fajësisë së të paditurit, nuk mund të marrë pjesë në gjykimin e mosmarrëveshjes civile për shpërblimin e dëmit të shkaktuar, pasi nuk garanton procesin e rregullt ligjor. Kjo gjë duhet të kontrollohet kryesisht nga gjykata, pavarësisht faktit nëse pretendohet ose jo nga palët ndërgjyqëse.
Fjalë kyçe – formim i gabuar i trupit gjykues, shpërblim dëmi, shkelje procedurale, proces i rregullt ligjor, kontroll kryesisht.
Përmbledhja e vendimit – Në këtë çështje ka rezultuar se, të paditurit kanë qenë punonjës pranë palës paditëse bankës dhe nga kontrolli i ushtruar prej auditit ka rezultuar një numër i konsiderueshëm transaksionesh të parregullta, të cilët janë pranuar në formë verbale dhe të shkruar nga njëri prej të paditurve. Ai ka përvetësuar fonde nga disa llogari klientësh, duke konfirmuar shumën e evidentuar nga Kontrolli i Brendshëm, prandaj pala paditëse ka paraqitur kallëzim penal në Prokurorinë e Rrethit Durrës për konsumimin e veprës penale të “Vjedhjes së kryer duke shpërdoruar detyrën” dhe të “Falsifikimit të dokumenteve”. Përfundimisht, me vendimin penal një prej të paditurve është shpallur fajtor. Pasi është provuar fajësia e tij, paditësi ka paraqitur padinë objekt shqyrtimi, duke pretenduar gjyqësisht detyrimin solidar të dy të paditurve që t’i shpërblejnë dëmin e shkaktuar në shumën 538,183 euro. KCGJL referuar edhe shkaqeve të ngritura në rekurs, ka vlerësuar të ndalet dhe të marrë në shqyrtim çështjen procedurale që ka të bëjë me rregullshmërinë e procesit gjyqësor të zhvilluar pranë gjykatës së apelit, lidhur me formimin e trupit gjykues dhe papajtueshmërinë e dukshme të njërit prej anëtarëve të këtij trupi gjykues që ka qenë gjithashtu edhe anëtar i trupit gjykues në procesin gjyqësor penal për të cilin është dhënë vendimi gjyqësor i gjykatës apelit. KCGJL vlerësoi se formimi i gabuar i trupit gjykues përbën një nga shkeljet thelbësore për garantimin e një procesi të rregullt ligjor, si dhe është shkelje e rëndë procedurale, e cila ngrihet kryesisht nga gjykata në çdo shkallë apo fazë të gjykimit, pavarësisht faktit nëse pretendohet ose jo nga palët ndërgjyqëse. Për këtë arsye KCGJL vlerësoi se vendimi duhet të prishet dhe të dërgohet për rishqyrtim në gjykatën e apelit me trup tjetër gjykues.
II. Vendimi nr. 00-2025-1072(132), datë 05.03.2025 i Kolegjit Civil
Maksima – E drejta e parablerjes së pasurive shtetërore të ndërtuara mbi truallin të njohur ish-pronarëve realizohet vetëm nëpërmjet procedurës administrative të privatizimit, duke përjashtuar padinë civile të njohjes së pronësisë kur mungon interesi ligjor procedural për këtë mjet.
Fjalë kyçe – e drejta e parablerjes, ish-pronar, procedurë privatizimi, ankim administrativ, padi civile njohje pronësie, karakter njohës.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje trajtohet një mosmarrëveshje civile lidhur me njohjen e pronësisë mbi disa njësi tregtare shtetërore të ndërtuara mbi truall të kthyer ish-pronarëve, duke pretenduar të drejtën e parablerjes sipas vendimeve të kthimit të pronave. Paditësit pretenduan se i padituri duhej t'u njihte pronësinë mbi pasurinë me sipërfaqe 40 m² dhe 72 m², të zënë me njësi tregtare, bazuar në vendimet e KKKP që u kishin njohur të drejtën e parablerjes së truallit, duke argumentuar se kishin ndërtuar dhe poseduar qetësisht objektin që nga 1995 deri në 2012. Ata kërkuan njohje pronësie bashkarisht me ndërhyrësin kryesor, duke u mbështetur në nenin 21 të ligjit “Për kthimin e pronave” që parashikon të drejtën e parablerjes. Nga ana tjetër, i padituri prapësoi se pasuria është shtetërore dhe privatizimi kërkon procedurë administrative sipas ligjit të posaçëm, duke argumentuar për mungesën e interesit ligjor procedural për ngritjen e padisë civile të njohjes së pronësisë, pasi e drejta e parablerjes nuk krijon pronësi të drejtpërdrejtë pa privatizim. Gjykata e shkallës së parë pranoi pjesërisht padinë, duke njohur pronësinë mbi njësinë tregtare 69.1 m² kundrejt pagesës së vlerës së saj. Gjykata e apelit ndryshoi vendimin, duke njohur pronësinë pa pagesë për pjesën e truallit të tyre dhe me pagesë për pjesën shtetërore. KCGJL, theksoi se njohja e pronësisë përbën një padi me karakter njohës që konfirmon një të drejtë ekzistente, që mohohet nga pala tjetër. Ndërkohë që pala paditëse nuk synon të njohë të drejtën e pronësisë që ajo e ka dhe që i mohohet nga i padituri, por të fitojë të drejtën e pronësisë nëpërmjet realizimit në favor të saj të procedurës së privatizimit të sendit, e drejtë, kjo që i mohohet nga pala e paditur. Në këto kushte KCGJL prishi të dy vendimet e gjykatave të faktit dhe vendosi pushimin e gjykimit, duke konstatuar se mosmarrëveshja rregullohet nga e drejta publike administrative për privatizimin e pasurive shtetërore, jo nga një padi civile për njohje pronësie, pasi paditësve u mungon interesi ligjor procedural për këtë mjet, nisur nga qëllimi që pala ka dashur të realizojë nëpërmjet gjykimit.
Maksima – Për kërkimet e pavlefshmërisë së urdhrit të ekzekutimit, titullit dhe pushimit të ekzekutimit, padia duhet të plotësojë parakushtet procedurale të ngritjes së saj, interesin ligjor procedural dhe legjitimimin pasiv procedural.
Fjalë kyçe – pavlefshmëri e urdhrit të ekzekutimit, pavlefshmëri e titullit ekzekutiv, parakushtet procedurale, interes ligjor procedural, legjitimimin pasiv procedural.
Përmbledhja e vendimit – Në rastin objekt gjykimi paditësi ka kërkuar pavlefshmërinë e titullit ekzekutiv “Kontratë huaje”, si dhe konstatimin e pavlefshmërisë së urdhrit të ekzekutimit duke ia kundrejtuar këtë kërkim të paditurit, përmbaruesit privat. Po ashtu ka kërkuar konstatimin e pavlefshmërisë së urdhrit të ekzekutimit dhe pushimin e ekzekutimit duke e referuar si shkak ligjor të padisë, mungesën e detyrimit në ngarkim të tij sipas neneve 609, 610 të KC dhe neneve 92 e vijues të KC. KCGJL çmon se vendimet e gjykatave më të ulëta janë marrë në shkelje të dispozitave procedurale, pasi padia nuk plotëson parakushtet procedurale për gjykim. Së pari, kërkimet për pavlefshmërinë e urdhrit të ekzekutimit, pavlefshmërinë e titullit dhe pushimin e ekzekutimit ishin të pambështetura, pasi paditësi nuk kishte interes procedural, kurse kërkimi për pavlefshmërinë e titullit ekzekutiv ishte ngritur kundër një subjekti pa legjitimim pasiv, për shkak se padia ishte drejtuar ndaj përmbaruesit, dhe jo ndaj kreditorit që ka lëshuar titullin, pasi mungon interesi ligjor procedurial, ndërsa kërkimi për pavlefshmërinë e titullit ekzekutiv është ngritur ndaj një subjekti që nuk ka legjitimim pasiv procedural për t’u thirrur si i paditur, pasi paditësi e ka ngritur padinë ndaj përmbaruesit dhe jo ndaj kreditorit. Së dyti, KCGJL sqaron se urdhri i ekzekutimit nuk mund të goditet në gjykatë si një akt i mëvetësuar, por pala debitore e mbron të drejtën e tij duke ngritur padinë e pavlefshmërisë së titullit ekzekutiv. Në këtë rast paditësi nuk ka identifikuar drejt llojin e padisë si mjet procedurial që garanton mbrojtjen e të drejtës subjektive të pretenduar prej tij. Për këtë arsye KCGJL vlerësoi prishjen e vendimeve të dy gjykatave më të ulëta për këto kërkime dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së Apelit për pjesën tjetër.
Maksima – Në kontratat e sigurimit vullnetar kasko, përjashtimet për dëme nga defekte të brendshme të mjetit janë të vlefshme kur bazohen në kushte të përgjithshme të miratuara nga AMF dhe pa krijuar pabarazi ekstreme. Mosnënshkrimi i kushteve të përgjithshme bashkëlidhur kontratës së sigurimit kasko, nuk i bën këto kushte pa efekte juridike ndaj të siguruarit, për sa kohë ai ka qenë i njohur ose duhet të kishte qenë i njohur me to, si pjesë përbërëse të kontratës së sigurimit kasko.
Fjalë kyçe – kontratë sigurimi kasko, kushte të përgjithshme, dëme të brendshme të mjetit, vlefshmëria për shkak mosnënshkrimi.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje trajtohet një mosmarrëveshje civile lidhur me refuzimin e dëmshpërblimit për një automjet të djegur plotësisht nën një kontratë sigurimi kasko, duke pretenduar se shkaku ishte defekt i brendshëm i përjashtuar nga mbulimi. Paditësi pretendoi se i padituri duhej të paguante dëmshpërblimin sipas kushteve të kontratës, pasi automjeti u dogj në mars 2014 nga një defekt elektrik pa faktorë të jashtëm, siç konfirmohej nga raportet e zjarrfikësve dhe hetimi i prokurorisë, duke argumentuar se kushtet e përgjithshme të përjashtimit nuk ishin nënshkruar dhe se binin ndesh me nenet 686-687 të KC. Nga ana tjetër, i padituri argumentoi se zjarri erdhi nga shkaqe të brendshme të mjetit, të përjashtuara nga pika 5.2.1 e kushteve të përgjithshme të integruara në policë, të miratuara nga AMF duke refuzuar pagesën. Gjykata e Shkallës së Parë Fier rrëzoi padinë, duke vlerësuar se shkaku ishte i brendshëm dhe i përjashtuar, pa mbulim nga kontrata. Paditësi ankimoi, duke pretenduar pavlefshmëri të kushteve të përgjithshme. Gjykata e Apelit Vlorë ndryshoi vendimin, duke pranuar padinë dhe duke detyruar të paditurin të dëmshpërblejë paditësin, me arsyetimin se kushtet nuk ishin nënshkruar dhe krijonin kufizime të pabazuara. KCGJL prishi vendimin e apelit dhe la në fuqi atë të shkallës së parë, duke konstatuar se, mosnënshkrimi i kushteve të përgjithshme bashkëlidhur kontratës së sigurimit kasko, nuk i bën këto kushte pa efekte juridike ndaj të siguruarit, për sa kohë ai ka qenë i njohur ose duhet të kishte qenë i njohur me to, si pjesë përbërëse të kontratës së sigurimit kasko. Këto kushte të përgjithshme, për shkak se konsiderohen si pjesë përbërëse e kësaj kontrate krijojnë efekte juridike për të drejtat dhe detyrimet e palëve në kontratën e sigurimit kasko. Gjithashtu ato nuk rezulton të jenë në një shpërpjestim të dukshëm sasior mes të drejtave dhe detyrimeve të palëve nënshkruese, si dhe duhet të konsiderohen se janë të miratuara nga i siguruari në kohën që ky i fundit ka nënshkruar kontratën e sigurimit kasko (formularin e kontratës).
Maksima – Kërkesa për plotësimin e vendimit të KKKP me planvendosjen dhe kufizimet, në mënyrë që titulli i njohur të mund të regjistrohet dhe të ekzekutohet, nuk është ankim kundër vendimit, por mjet për realizimin e plotë të një të drejte tashmë të njohur dhe si e tillë nuk i nënshtrohen afateve të parashkrimit të parashikuara për kundërshtimin e akteve administrative.
Fjalë kyçe – plotësim i vendimit të KKKP, planvendosje e pronës, afat parashkrimi, titull ekzekutiv, e drejtë e njohur.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje ka rezultuar se paditësit me vendimin e KKKP Delvinë, i kanë njohur trashëgimtarëve ligjorë të ish-pronarit X.Y. të drejtën e pronësisë mbi një sipërfaqe trualli prej 3500 m², nga e cila 2267 m² të kthehen si truall i lirë dhe 1233 m² të kompensohen me obligacione shtetërore. Ky vendim nuk shoqërohej me planvendosjen grafike dhe kufizimet përkatëse të pronës, çka ka sjellë pamundësinë e regjistrimit të saj në regjistrat e pasurive të paluajtshme. Paditësja nuk ka kërkuar ndryshimin ose shfuqizimin e këtij vendimi, por plotësimin e tij me planvendosjen dhe kufizimet, në mënyrë që titulli i njohur të mund të regjistrohet dhe të ekzekutohet. Gjykata e rrethit, pasi ka administruar edhe akt ekspertimin, ka konstatuar se nga sipërfaqja 2267 m² e truallit të lirë, aktualisht sipërfaqja e lirë rezulton 1578,40 m² për shkak të zënies së një pjese nga persona të tretë. Gjykata e Apelit Gjirokastër ka ndryshuar këtë vendim duke rrëzuar padinë me arsyetimin se padia është parashkruar dhe është ushtruar jashtë afatit 30 ditor të parashikuar nga neni 328 i KPC. Gjykata e apelit i është referuar vendimit nr. 27/2010 të Gjykatës Kushtetuese dhe jurisprudencës së Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut, duke e cilësuar vendimin e KKKP si titull ekzekutiv të formës së prerë. KCGJL çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Gjirokastër nuk është i mbështetur në ligj dhe në kushtet kur kjo gjykatë nuk ka shqyrtuar themelin e kërkimeve, për shkak se e ka vlerësuar padinë në mënyrë të gabuar si të parashkruar. Pavarësisht se çështja e parashkrimit të padisë si çështje ligji është ngritur dhe debatuar mes palëve dhe gjatë gjykimit në shkallë të parë, duke u konsideruar si një prapësim i pabazuar nga kjo e fundit, kërkimi i paraqitur nuk është ankim kundër vendimit, por mjet për realizimin e plotë të një të drejte tashmë të njohur. Po ashtu prej gjykatës së shkallës së parë nuk është hetuar apo sqaruar mbi natyrën e posedimit të personave të tretë, me të cilat mbivendoset prona që i është kthyer paditësit me vendim të KKKP dhe nëse personat e tretë kanë patur titull pronësie mbi këto sipërfaqe në momentin e dhënies së këtij vendimi. Verifikimi i këtij fakti do të kishte shmangur çdo dyshim në lidhje me pozicionin hartografik dhe sipërfaqen e pronës së kthyer paditësit dhe do të kishte zgjidhur në mënyrë përfundimtare pretendimet e kësaj në lidhje me realizimin faktik të të drejtave të fituara me vendim të KKKP. Për këtë arsye KCGJL vlerësoi se vendimi i apelit duhej prishur dhe çështja duhet rigjykuar nga një trup tjetër gjykues.
Maksima – Vendimi gjyqësor i formës së prerë nuk ka fuqinë e gjësë së gjykuar ndaj një subjekti të tretë i cili e ka fituar të drejtën mbi sendin objekt konflikti përpara fillimit të procesit gjyqësor midis palëve të tjera, ose përpara regjistrimit të padisë. Për t'u shtrirë efektet e vendimit ndaj të tretit, duhet të provohet se e drejta i ka kaluar atij gjatë kohës që zhvillohej gjykimi ose pas përfundimit të tij.
Fjalë kyçe – gjë e gjykuar (res judicata), subjekt i tretë, efektet e vendimit të formës së prerë ndaj të tretit, palë jopjesëmarrëse në gjykim.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje gjykatat e shkallëve më të ulëta kanë rrëzuar padinë e kërkuesit si gjë të gjykuar, pasi pretendimi i tij për pavlefshmërinë e kontratës së kaparit është zgjidhur me vendimin e formës së prerë e gjykatës së rrethit duke u konsideruar si një kontratë shitje me kusht në favor të një shtetasi tjetër. Gjykatat e faktit kanë vlerësuar se pretendimet e paditësit nuk mund të jenë objekt shqyrtimi gjyqësor pasi janë zgjidhur me vendimin ku ai vetë nuk ka qenë palë pjesëmarrëse. Nisur nga kjo ndërgjyqësi, KCGJLvlerëson se gjykatat e faktit kanë zbatuar gabimisht institutin e gjësë së gjykuar ndaj paditësit, si rezultat i hetimit jo të plotë të kushteve ligjore të këtj instituti në kuptim të nenit 451/a dhe 200 të KPC. Në përputhje me këto parashikime, që vendimi të ketë fuqinë e gjësë së gjykuar dhe ndaj një personi që nuk ka qenë i thirrur si palë, duhet të plotësohen në mënyrë kumulative kushtet që e drejta objekt konflikti t’i ketë kaluar këtij personi gjatë kohës që është zhvilluar gjykimi midis palëve të tjera ose pasi ka përfunduar ky gjykim dhe që kjo e drejtë t’i ketë kaluar personit tjetër nga palët, në konflikt gjyqësor nëpërmjet një akti ose me titull të posacëm. Për rrjedhojë, vendimi i dhënë midis palëve nuk ka fuqinë e gjësë së gjykuar ndaj subjektit në fjalë. KCGJL vlerësoi se Gjykata e Apelit Vlorë ka marrë një vendim në kundërshtim me ligjin procedural dhe material, ka zbatuar gabimisht institutin e gjësë së gjykuar, nuk ka vlerësuar legjitimimin aktiv të paditësit në varësi të vlefshmërisë ose pavlefshmërisë së kontratës së shitjes në raport me kontratën e kaparit për shitjen e së njëjtës pasuri që kontestohet në padinë objekt gjykimi. Për këto arsye, Kolegji vendosi të prishë vendimin e apelit dhe ta kthejë çështjen për rigjykim me trup tjetër gjykues, duke përcaktuar detyrime të qarta hetimore.
Maksima – 1. Paraqitja e një padie me kërkim të dyfishtë për zgjidhjen e kontratës së shërbimit përmbarimor kur kreditori nuk parapaguan tarifën përmbarimore dhe njëkohësisht kërkimi i pagesës së saj të plotë në formën e shpërblimit të dëmit të shkaktuar, nuk gjen mbështetje në kuadrin ligjor. 2. Veprimi juridik i kryer në emër të të përfaqësuarit nga një përfaqësues i papajisur me tagra përfaqësimi apo në kapërcim të këtyre tagrave, përfaqëson një veprim juridik të paefektshëm. Ky veprim juridik mund të bëhet efektiv vetëm nëse miratohet më vonë nga i përfaqësuari.
Fjalë kyçe – shërbim përmbarimor, tarifë përmbarimore, mospërmbushje detyrimi, shpërblim i dëmit të shkaktuar, tagër përfaqësimi, veprim juridik i paefektshëm.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje midis paditësit, që ushtron veprimtarinë si përmbarues gjyqësor privat i licencuar dhe palës së paditur, janë lidhur 87 kontrata tip shërbimi përmbarimor dhe është rënë dakord që tarifa përmbarimore që do të likuidohej me dy këste. Kësti i parë do të parapaguhej në momentin e nënshkrimit të kontratës dhe kësti i dytë (tarifë e plotë e shërbimit) do të parapaguhej në momentin e kalimit të procesit në fazën e ekzekutimit të detyrueshëm. Deri në momentin e ngritjes së padisë, nga pala e paditur është likuiduar vetëm vlera e këstit të parë. Pala paditëse ka vijuar kryerjen e shërbimit përmbarimor të fazës së ekzekutimit vullnetar dhe më tej ka vijuar veprimet për ekzekutimin e detyrueshëm, duke vendosur sekuestro në llogaritë e shumë debitorëve të palës së paditur. Konflikti gjyqësor lidhet me pagesën e këstit të dytë kur pala paditëse ka kërkuar zgjidhjen e kontratave të shërbimit përmbarimor për mospërmbushje të detyrimit e po ashtu ka kërkuar pagesën e saj të plotë, në formën e shpërblimit të dëmit të shkaktuar, në të njëjtën mënyrë sikurse të ishin kryer të gjitha veprimet përmbarimore. Gjykata e Apelit Tiranë ka vlerësuar se paditësi duhet të shpërblehet për dëmin e shkaktuar, që në rastin konkret është vlera e tarifës së papaguar, duke e konsideruar këtë shumë jo si detyrim kontraktor të papërmbushur, por si një dëm i shkaktuar palës paditëse në formën e fitimit të munguar. KCGJL vëren se kërkimi i padisë paraqitet kontradiktor pasi në referim të udhëzimit nr. 1240/5, zgjidhja e kontratës së shërbimit përmbarimor kërkohet në momentin që kreditori nuk parapaguan tarifën përmbarimore dhe nuk parashikon sanksione apo pasoja lidhur me pagimin e saj. Në këto kushte paraqitja e një padie me këtë kërkim të dyfishtë, nuk mund të gjejë mbështetje në kuadrin ligjor. Lidhur me pretendimet e parashtruara sa i përket ndërgjyqësisë dhe rolit të studios ligjore, KCGJL vlerëson se pala e paditur është përfaqësuar prej studios ligjore gjatë nënshkrimit të kontratave të shërbimit në bazë të prokurës së përgjithshme. Fakti që pala e paditur ka kryer pagesën e këstit të parë të tarifës së shërbimit përmbarimor, mbështet konkluzionin se studioja ligjore në fjalë mund të ketë vepruar si përfaqësuese e palës së paditur, duke i lidhur kontratat në emër dhe për llogari të saj, duke dhënë miratim të mëvonshëm të veprimeve të kryera nga përfaqësuesi, sipas nenit 78/1 të KC. Për sa më sipër, KCGJL vendosi që shqyrtimi i çështjes të vijojë nga Gjykata e Apelit e Juridiksionit të Përgjithshëm Tiranë, me tjetër trup gjykues.
Maksima – 1. Afati i parashkrimit për kërkimin e shpërblimit të dëmit nga gabimi mjekësor fillon nga momenti kur pacienti bëhet plotësisht i vetëdijshëm për lidhjen shkakësore midis veprimit të gabuar dhe dëmit të pësuar. 2. Në kontratat e shërbimit spitalor, detyrimet reciproke të pagesës lidhen ngushtë me ofrimit të shërbimit të rregullt, për rrjedhojë pezullimi i pagesës nga pacienti kur provohet moszbatim i duhur i detyrimeve është i pranueshëm. 3. Gabimi mjekësor gjatë ndërhyrjes krijon jo vetëm përgjegjësi kontraktore, por edhe jashtëkontraktore. Kjo e fundit qëndron krahas marrëdhënies financiare kontraktore dhe nuk shuhet prej saj.
Fjalë kyçe – afati i parashkrimit të padisë, kontratat e shërbimit spitalor, gabim mjekësor, dijeni, lidhje shkakësore shpërblim dëmi, përgjegjësi kontraktore dhe jashtëkontraktore.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje trajtohet një mosmarrëveshje civile midis një spitali dhe një pacienti lidhur me pagesën e shërbimeve spitalore dhe kundërpretendimin për shpërblim dëmi nga gabimi mjekësor. Paditësi, si ofrues i shërbimit spitalor, pretendoi se i padituri duhej të paguante shumën e mbetur prej 2,373,718 lekësh për dy shtrime në spital (dhjetor 2010 - mars 2011), duke u mbështetur në kontratën e shërbimit dhe faturat e lëshuara, pasi pacienti kishte kryer vetëm pagesa të pjesshme dhe nuk kishte reaguar ndaj kërkesave të përsërituara për shlyerje. Nga ana tjetër, i padituri ngriti kundërpadi për shpërblim dëmi, duke pretenduar se këto ndërhyrje kirurgjikale kishin qenë të gabuara, duke shkaktuar përkeqësim shëndetësor që kërkoi ndërhyrje të mëtejshme në një spital tjetër. Gjykata e Shkallës së Parë Korçë pranoi pjesërisht padinë, duke detyruar të paditurin të paguante shumën e kërkuar për shërbimet e ofruara, por rrëzoi kundërpadinë si të parashkruar. Gjykata e Apelit Korçë la në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë. KCGJL konstatoi se gjykatat nuk kanë hetuar plotësisht natyrën e detyrimeve reciproke në kontratën spitalore, ekzistencën e gabimit mjekësor dhe lidhjen shkakësore me dëmin, si dhe fillimin e afatit të parashkrimit nga njohja me dëmin ose zbulimin e gabimit. KCGJL arsyetoi se në rastin e një kontrate shërbimi spitalor, nëse debitori i cili duhet të përmbushë detyrimin për pagesën e shërbimit spitalor, në të njëjtën kohë ka pësuar dëmtim të shëndetit si rezultat i mjekimit të pakujdesshëm, legjitimohet të pretendojë se nga ofruesi i shërbimit spitalor nuk është përmbushur në mënyrën e duhur detyrimi kontraktor dhe njëkohësisht të pretendojë shpërblimin e dëmit jashtëkontraktor të shkaktuar në shëndetin e tij. Sipas nenit 476 të KC, çdo mangësi në ekzekutimin e detyrimeve e detyron debitorin të shpërblejë dëmin që ka pësuar kreditori, përveç kur ai provon se mospërmbushja nuk ka ndodhur për fajin e tij. Në përfundim, duke vlerësuar se gjykatat e faktit nuk kanë trajtuar me thellësi të gjithë elementet përcaktues për vendosjen e të drejtës KCGJL vendosi kthimin e çështjes për rigjykim në gjykatën e apelit, me trupë tjetër gjykuese.
Maksima – Tjetërsimi i sendit në bashkëpronësi si një i tërë mund të bëhet vetëm me unanimitetin e vullnetit të të gjithë bashkëpronarëve, pavarësisht nga pjesa takuese, në dallim nga shitja e pjesës së bashkëpronarit, që mund të bëhet pasi të respektohet e drejta e parablerjes së bashkëpronarëve të tjerë, apo deklarata noteriale e heqjes dorë nga e drejta e pronësisë.
Fjalë kyçe – bashkëpronësi, tjetërsimi i sendit, pjesa takuese, e drejtë parablerjeje, deklarata noteriale, heqje dorë nga e drejta e pronësisë.
Përmbledhje e vendimit – Në rastin konkret paditësja ka ngritur padi për konstatimin e pavlefshmërisë të deklaratës noteriale, nga ku rezulton se deklaruesit bashkëpronarë të kenë hequr dorë nga pronësia mbi sipërfaqen e truallit, me pretendimin se mugesa e vullnetit të saj si bashkëpronare, e bën veprimin të pavlefshëm. KCGJL vlerëson se tjetërsimi i sendit në bashkëpronësi si një i tërë, mund të bëhet vetëm me unanimitetin e vullnetit të të gjithë bashkëpronarëve, pavarësisht nga pjesa takuese, në dallim nga shitja e pjesës së bashkëpronarit, që mund të bëhet pasi të respektohet e drejta e parablerjes e bashkëpronarëve të tjerë (neni 204 i KC). Kolegji i konstaton të pabazuara konkluzionet e gjykatave të faktit se, deklarata noteriale e heqjes dorë nga e drejta e pronësisë është tërësisht një veprim juridik absolutisht i pavlefshëm. Në rastin konkret ajo përbën veprim absolutisht të pavlefshëm vetëm për pjesën që ka cenuar të drejtën e bashkëpronësisë së paditëses mbi këto pasuri. Sipas nenit 111 të KC veprimi juridik është pjesërisht i pavlefshëm, kur prek vetëm një pjesë të veprimit juridik. Paditësja si bashkëpronare e pasurisë së paluajtshme, legjitimohet të kërkojë pavlefshmërinë e veprimit juridik/ deklaratës noteriale të heqjes dorë nga e drejta e pronësisë vetëm për pjesën e disponimit të pjesës së saj takuese mbi sendin e përbashkët por jo për të gjithë sendin. Në këto kushte KCGJL vlerësoi si të pabazuar konkluzionin e gjykatave të faktit mbi vlefshmërinë e veprimit juridik dhe mbi pjesët takuese të bashkëpronarëve të tjerë dhe e ktheu çështjen për rigjykim në jykatën e Apelit, me trup tjetër gjykues.
Maksima – Në kontratat e sipërmarrjes, momenti i dorëzimit të sendit lidhet ngushtë me përfundimin funksional të veprës. Palët kanë detyrime reciproke që nuk mund të zëvendësohen me pranim të heshtur pa njoftim të qartë paraprak. Kushti penal për vonesë në dorëzim aktivizohet vetëm kur afati kontraktor është përcaktuar qartë dhe sendi është gati për përdorim sipas qëllimit të marrëveshjes, pa u kushtëzuar nga faktorë të tjerë.
Fjalë kyçe - kontratë sipërmarrjeje, dorëzimi i sendit, detyrime reciproke, pranim i heshtur, vonesë në përmbushje, kushti penal.
Përmbledhje e vendimit – Në këtë çështje, paditësja kërkoi përmbushjen e detyrimeve kontraktore nga shoqëria ndërtuese, duke pretenduar mospërmbushjen e afatit të dorëzimit të një apartamenti dhe pagesën e kushtit penal. Paditësja pretendoi se, ndonëse afati i përfundimit ishte data 31 mars 2010, objekti nuk u dorëzua dhe nuk ishte funksional për banim. Nga ana tjetër, i padituri prapësoi se punimet ishin përfunduar në kohë dhe se paditësja, duke hyrë në apartament pa rezerva, e kishte pranuar veprën në heshtje. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe Gjykata e Apelit Tiranë e rrëzuan padinë. Këto gjykata u mbështetën në aktin e ekspertimit që vërtetoi përfundimin e punimeve dhe nga deklaratat e banorëve të tjerë, duke konkluduar se mungesa e ankesave nga paditësja legjitimonte zbatimin e nenit 863 të KC për pranimin e veprës. Në analizën e tij, Kolegji theksoi se gjykatat e faktit dështuan të qartësonin momentin e dorëzimit të sendit sipas vullnetit kontraktor, duke ngatërruar përfundimin formal të strukturës me përfundimin funksional të saj. KCGJL sqaroi se kushti penal garantonte ekzekutimin e detyrimit kryesor (dorëzimin në afat) dhe nuk varej nga detyrimet dytësore. Gjithashtu, Kolegji konstatoi se neni 863 i KC për pranimin e heshtur kërkon domosdoshmërisht që sipërmarrësi të ketë njoftuar përfundimin dhe të ketë krijuar kushtet për kontroll, gjë që nuk ka rezultuar e provuar. Pranimi i heshtur i veprës do të ishte legjitimuar vetëm nëse sipërmarrësi do të kishte provuar se i kishte bërë ftesë porositëses për kontroll pas përfundimit funksional të objektit. Një hetim i plotë dhe i gjithanshëm do të kishte zbuluar nëse objekti ishte realisht i banueshëm, fakt ky që do të përcaktonte në mënyrë të saktë detyrimin për pagimin e kushtit penal. Në këto kushte KCGJL urdhëroi rishqyrtimin e çështjes në gjykatën e apelit me trup tjetër gjykues.
IX. Vendimi nr. 00-2025-3423 (418), datë 30.09.2025 i Kolegjit Civil
Maksima – 1. Kur rrethi i personave si bashkëpaditës apo bashkëtëpaditur varen nga e drejta dhe fakulteti që ligji i njeh paditësit për të vendosur se kujt ia kundrejton pretendimet në padi, të gjitha marrëdhëniet e tjera juridike që formohen kanë natyrën e bashkëndërgjyqësisë fakultative.
2. Kundërshtimi i veprimeve përmbarimore bëhet drejtpërdrejt nga personi që cenohet prej tyre dhe shkaku i ankimit të veprimeve përmbarimore ka karakter personal për sa kohë që pretendohet nga paditësi se ai nuk është më individualisht garant për kredinë pasi nuk mbart më cilësinë e dorëzanësit.
Fjalë kyçe – disponibiliteti i padisë, bashkëndërgjyqësi fakultative, kundërshtim veprimesh përmbarimore, karakter personal i shkakut të ankimit, dorëzani.
Përmbledhje e vendimit – Në rastin objekt gjykimi gjykata e apelit ka prishur vendimin e gjykatës së shkallës së parë, për formim të parregullt të ndërgjyqësisë, duke arsyetuar se bazuar në nenin 193 të KPC, duhet të kishte thirrur në cilësinë e personave të tretë në gjykim të gjithë personat juridikë apo fizikë që janë palë në kontratat e kredisë, për të cilat është lëshuar urdhri i ekzekutimit. KCGJL vlerëson se detyrimi objekt gjykimi, i kundrejtohet palës së paditur, pasi pretendohet se kjo palë me veprimet e saj ka cenuar të drejtat e palës paditëse. Në këtë aspekt, duke qenë se ndodhemi përpara faktit që paditësi nuk rezulton dorëzanës i kontratës së kredisë bankare afatshkurtër të përcaktuar në urdhrin e përmbaruesit, detyrimisht veprimet përmbarimore të kryera ndaj tij duhet të anulohen dhe të mos vazhdojë kryerja e veprimeve të tjera për ekzekutimin e detyrimit. Kundërshtimi i veprimeve përmbarimore bëhet drejtpërdrejt nga personi që cenohet prej tyre dhe në rastin në gjykim, shkaku i ankimit të veprimeve përmbarimore ka karakter personal për sa kohë që pretendohet nga paditësi se ai nuk është më individualisht garant për kredinë, pasi nuk mbart më cilësinë e dorëzanësit. Në këto rrethana KCGJL vlerëson se është në disponibilitetin e personave juridikë apo fizikë që janë palë në kontratat e kredisë për të cilat është lëshuar urdhri i ekzekutimit dhe janë objekt i ekzekutimit nga shërbimi përmbarimor. Për rrjedhojë, duke mos pasur ndërgjyqësi të detyrueshme nuk ka asnjë shkak ligjor që të zbatohet kryesisht nga gjykata dhe jashtë shkaqeve të apelit, shkronja “d” e nenit 467 të KPC. KCGJL vlerëson se kjo gjykatë nuk ka garantuar të drejtën e palëve ndërgjyqëse për akses në gjykatë, në juridiksionin rishikues, pasi, në kushtet kur nuk ka patur asnjë pengesë procedurale, ka refuzuar të japë drejtësi, duke mos zgjidhur çështjen me vendim përfundimtar, por duke prishur vendimin e gjykatës së shkallës së parë. Në këto kushte KCGJL ktheu çështjen për rigjykim në gjykatën e apelit me tjetër trup gjykues.
2. Jurisprudencë e GJEDNJ kundër Shqipërisë
- Lasku dhe të tjerë kundër Shqipërisë, vendim i datës 18.11.2025
Maksima - 1. Shfuqizimi proprio motu i vendimeve përfundimtare të KKKP, pa një afat kohor dhe pa rrethana të jashtëzakonshme apo bindëse cenon parimin e sigurisë juridike. 2. Vendimet përfundimtare të komisionit të regjistruara në ZVRPP krijojnë një “pronë” të mbrojtur në kuptim të Konventës.
Fjalë kyçe - shfuqizim vendimi përfundimtar, afat, rrethana të jashtëzakonshme, siguri juridike.
Përmbledhje - Në çështjen Lasku dhe të tjerë kundër Shqipërisë, vendim i datës 18.11.2025, GJEDNJ konstatoi se autoritetet shqiptare kishin cenuar parimin e sigurisë juridike (neni 6 § 1 i Konventës), duke shfuqizuar rreth një dekadë më vonë vendimet përfundimtare të viteve 1996–1997 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave. Shfuqizimi u bë nga Agjencia, proprio motu dhe pa afat kohor, mbi një bazë të përgjithshme ligjore dhe pa rrethana të jashtëzakonshme apo bindëse që mund të justifikonin devijimin nga finaliteti i vendimeve. Gjykatat vendase, pranuan këtë ndërhyrje pa dhënë arsye të mjaftueshme, veçanërisht sa i përket zbatimit të VKM nr. 528/1996, e cila lidhej me zona turistike ndërkohë që parcela në fjalë nuk ishte e tillë. Kjo situatë krijoi pasiguri juridike, duke lënë në fuqi vetëm njohjen e titullit të trashëgimisë, ndërsa kthimi në natyrë u hoq dhe një pjesë e pronës iu kalua palëve të treta.
Në lidhje me nenin 1 të Protokollit nr. 1, gjykata vlerësoi se vendimet e komisionit dhe regjistrimi në ZVRPP u kishin dhënë aplikantëve një “pronë” të mbrojtur në kuptimin e Konventës. Shfuqizimi i vendimeve të kthimit përbënte ndërhyrje në këtë pronë, nderhyrje e cila nuk ishte as e ligjshme në kuptimin konvencional, as proporcionale, pasi u bë në kundërshtim me parimin e sigurisë juridike dhe pa mundësi reale për aplikantët për të ushtruar ose rivendosur të drejtën e tyre. Duke mos paraqitur rrethana të jashtëzakonshme dhe bindëse që të justifikonin këtë ndërhyrje, shteti kishte shkelur detyrimet e tij sipas Konventës. Për këtë arsye, gjykata konstatoi shkelje si të nenit 6 § 1, ashtu edhe të nenit 1 të Protokollit nr. 1, dhe i kërkoi shtetit të sigurojë rikthimin e pronës ose kompensim të barasvlershëm.
- Selimi kundër Shqipërisë, vendim i datës 25.11.2025
Maksima - Mungesa e aksesit të subjektit dhe mospërdorimi i garancive alternative mbrojtëse, në rastet e vendimeve përfundimtare që bazohen tërësisht në prova konfidenciale, cenojnë thelbin e së drejtës për një proces të rregullt, duke shkelur parimin e barazisë së armëve dhe procedurën kontradiktore sipas nenit 6 § 1 të Konventës.
Fjalë kyçe - neni 6, proces i rregullt ligjor, proces kontradiktor, proces rivlerësimi kalimtar, shkarkim, gjyqtar, informacion i klasifikuar.
Përmbledhje - Në çështjen Selimi kundër Shqipërisë, GJEDNJ vlerësoi se kishte patur shkelje të nenit 6 të Konventës në kuadër procesit të rregullt ligjor, lidhur me shkarkimin e kërkuesit si subjekt i procesit të rivlerësimit kalimtar të gjyqtarëve nga KPK, si pasojë e informacioneve konfidenciale të klasifikuara, mbi kontakte të papërshtatshme që ky subjekt kishte dhe pretendime për ndikim të paligjshëm në procedurat e brendshme të ekstradimit në favor të tij. Kërkuesit nuk iu lejua aksesi në këto materiale, pavarësisht kërkesave të përsëritura për t’u vënë në dispozicion ose për zbatimin e procedurave alternative mbrojtëse. GJEDNJ vlerësoi se nuk u siguruan masa të mjaftueshme balancuese: organet e vettingut nuk verifikuan në mënyrë të pavarur nëse fshehtësia ishte e justifikuar, nuk shqyrtuan alternativa më pak kufizuese (si anonimizimi i të dhënave apo përdorimi i përfaqësuesve me certifikim sigurie), dhe shqyrtimi i materialeve të klasifikuara vetëm nga organet e vettingut nuk mund të kompensonte pamundësinë e kërkuesit për të ushtruar të drejtën e tij të mbrojtjes. Materialet e pazbuluara ishin vendimtare për vendimin e shkarkimit, duke cenuar thelbin e të drejtave të tij procedurale. Procedurat e vettingut nuk plotësuan standardet e procedurës kontradiktore dhe të barazisë së armëve të kërkuara nga neni 6 § 1.
Në lidhje me pretendimin e kërkuesit për caktimin e masave individuale dhe rikthimin e tij në detyrë si gjyqtar i Gjykatës së Lartë, në kuadër të nenit 46 të Konventës, GJEDNJ vuri në dukje se shkelja e konstatuar sipas nenit 6 § 1 rridhte nga rrethanat specifike të çështjes së kërkuesit, dhe jo nga një gjetje e një dështimi sistemik në procesin e vettingut në tërësi dhe si pasojë rrëzoi kërkesën.
3. Zeneli kundër Shqipërisë, vendim i datës 13.11.2025
Maksima - Mosjustifikimi i burimit të pasurisë përbën shkak të mjaftueshëm dhe proporcional për shkarkimin e një gjyqtari, kur vlerësimi bëhet në përputhje me ligjin, ndjek një qëllim legjitim dhe nuk rezulton arbitrar, duke mos shkelur kështu nenin 8 të Konventës.
Fjalë kyçe - proces kalimtar rivlerësimi, pasuri, ndërhyrje, jetë private, neni 8, qëllim legjitim, proporcionalitet.
Përmbledhje - Në çështjen Zeneli kundër Shqipërisë, GJEDNJ vlerësoi se shkarkimi i kërkuesit (ish-gjyqtar i Gjykatës së Lartë), si rezultat i procesit kalimtar të rivlerësimit për shkak të problemeve të lidhura me pasuritë, përbënte ndërhyrje në jetën e tij private në kuadër të nenit 8, megjithatë kjo e fundit ishte në përputhje me ligjin dhe ndiqte një qëllim legjitim. Lidhur me proporcionalitetin e masës, GJEDNJ konkludoi se ai nuk kishte arritur të provonte pretendimet e tij mbi financimin e pasurive me dokumentacion provues dhe si rezultat qëndrimi i organeve të rivlerësimit nuk kishte qenë arbitrar apo i paarsyeshëm. Në këto kushte GJEDNJ vlerësoi se nuk kishte arsye për të mbajtur një qëndrim ndryshe nga ai i vendimeve të brendshme. Për këtë arsye ankesa e tij sipas nenit 8 u rrëzua si e pabazuar.
4. Kujxhia kundër Shqipërisë, vendim i datës 18.11.2025
Maksima - Konventa mbron ekzekutimin e vendimeve gjyqësore përfundimtare. Një vendim i ekzekutueshëm sipas ligjit vendas, i cili mund të ankimohet në një shkallë më të lartë, nuk gëzon mbrojtjen e nenit 6.
Fjalë kyçe - Neni 6, mosekzekutim vendimi, vendim përfundimtar, vendim i formës së prerë, palë private, lirim trualli, përmbarues privatë, Policia e Shtetit, mosezaurim mjetesh.
Përmbledhje - Në çështjen Kujxhia kundër Shqipërisë, GJEDNJ rrëzoi pretendimin e palëve për shkelje të nenit 6 të Konventës, si pasojë e mosekzekutimit të një vendimi. Kërkuesit kërkonin ekzekutimin e një vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër të vitit 2015 i cili urdhëronte palë private të lironin truallin dhe godinat që kërkuesit kishin blerë nga shteti, si dhe të paguanin kompensim për përdorimin. Përpjekjet e shumta për ekzekutim përmes përmbaruesve privatë dështuan, ndër të tjera, për shkak të refuzimit të vazhdueshëm të Policisë së Shtetit për të dhënë asistencë. GJEDNJ konstatoi se, edhe pse vendimi ishte i ekzekutueshëm sipas së drejtës vendase, ai ishte rekursuar në Gjykatën e Lartë dhe ishte në pritje të shqyrtimit. Në këto kushte gjykata e rrëzoi kërkesën si të papranueshme për shkak të mosezaurimit të mjeteve të brendshme.
3. Njohje e praktikës së huaj
Maksima – 1. Në procesin e caktimit të shpenzimeve gjyqësore, pushteti diskrecional i gjykatës për të vlerësuar shpërblimin e avokatit kufizohet në mënyrë taksative nga vlera minimale tarifore; rrjedhimisht, shmangia nga këto minimume, qoftë edhe për shkak të thjeshtësisë së çështjes, përbën zbatim të gabuar të ligjit. 2. Përcaktimi normativ i kufirit minimal të shpërblimit profesional përbën një standard të detyrueshëm që garanton dinjitetin e profesionit dhe uniformitetin e zbatimit të ligjit, dhe për rrjedhojë mbizotëron mbi vlerësimin subjektiv të gjyqtarit.
Fjalë kyçe - caktimi i shpenzimeve gjyqësore, shpërblimi i avokatit, tarifa minimale të detyrueshme, diskrecion gjyqësor.
Përmbledhje - Në këtë çështje shqyrtohet rekursi mbi ligjshmërinë e vendimit të gjykatës së faktit, e cila kishte caktuar shpenzimet e përfaqësimit ligjor (shpërblimin e avokatit) në një vlerë monetare nën minimumin e parashikuar nga tarifat zyrtare shtetërore. Fillimisht, paditësja Alessandra Selvi iu drejtua Gjyqtarit të Paqes në Romë për të kundërshtuar një njoftim pagese (cartella di pagamento) lidhur me shkelje të Kodit Rrugor. Paditësja u legjitimua në kërkimin e saj dhe gjykata anuloi aktin administrativ. Megjithatë, ndonëse padia u pranua, gjykata vendosi t’i rimbursonte shpenzimet gjyqësore vetëm në shumën 400 euro, një vlerë kjo dukshëm inferiore ndaj kufirit minimal të përcaktuar me ligj. Paditësja ushtroi ankim në Tribunalin e Romës (në cilësinë e gjykatës së apelit) në lidhje me shpenzimet. Tribunali e rrëzoi ankimin, duke arsyetuar se gjykata gëzon diskrecionin të zbresë nën minimumet tarifore kur çështja karakterizohet nga mungesa e hetimit gjyqësor dhe nga shpejtësia e gjykimit. Kolegji Civil pranoi rekursin e paditëses dhe prishi vendimin e Tribunalit. Në arsyetimin e saj, gjykata theksoi se pas ndryshimeve legjislative të vitit 2018 (D.M. 37/2018), gjyqtari nuk ka asnjë kompetencë të ulë vlerat mesatare të tarifave më shumë se 50%. Ky ndalim është absolut dhe vlen për çdo lloj caktimi shpenzimesh, përfshirë rastet e ndihmës juridike falas apo kur pala humbëse detyrohet të paguajë. Për rrjedhojë, vendimi i mëparshëm u cilësua si i marrë në kundërshtim me ligjin dhe çështja u dërgua për rishqyrtim në Tribunalin e Romës (me tjetër trup gjykues) për rillogaritjen e shpenzimeve konform tarifave të detyrueshme.
Maksima – 1. Konfiskimi penal i zakonshëm (i ndryshëm nga ai i parashikuar nga legjislacioni antimafia) përbën një mënyrë fitimi të pronësisë me titull derivativ. Për rrjedhojë, shteti e fiton pasurinë në gjendjen juridike që ajo ndodhet, duke mos shuar të drejtat reale të garancisë (hipotekat) të krijuara më parë nga të tretët në mirëbesim. 2. Në mungesë të një dispozite të posaçme ligjore që i jep përparësi absolute interesit publik, konflikti midis kreditorit hipotekor dhe shtetit që konfiskon pasurinë zgjidhet sipas parimit të përparësisë në kohë (ordo temporalis). Rrjedhimisht, ekzekutimi civil vijon nëse hipoteka dhe sekuestrimi civil janë regjistruar përpara masës së sekuestros penale.
Fjalë kyçe - Ekzekutim i detyrueshëm mbi pasuritë e paluajtshme, konfiskim penal i zakonshëm, parimi i përparësisë në kohë, fitim pronësie me titull derivativ, Kodi Antimafia.
Përmbledhje - Në këtë çështje trajtohet konflikti ligjor ndërmjet procedurës së ekzekutimit civil të nisur nga një bankë (BNL) dhe masave penale (sekuestro dhe konfiskim) të vendosura më vonë mbi të njëjtën pasuri nga shteti. Banka kishte nisur procedurën e ekzekutimit të detyrueshëm kundër debitorëve Sirbu dhe Pisoi për një kredi me garanci hipotekore. Gjatë procesit, mbi kuotën e pronës u vendos fillimisht sekuestro preventive dhe më pas konfiskim penal i zakonshëm (sipas nenit 240 KP), çka bëri që gjyqtari i ekzekutimit të mbyllte procedurën civile dhe të deklaronte pamundësinë e vazhdimit të saj. Arsyetimi ishte se, pavarësisht mirëbesimit të bankës, kreditori duhet të priste shitjen nga organet penale për t'u paguar nga çmimi i shitjes. Banka kundërshtoj vendimin në Gjykatën e Bergamos, e cila e pranoi kërkesën dhe konstatoi se procedura përmbarimore duhet të vazhdonte, pasi hipoteka dhe sekuestrimi ishin regjistruar përpara masave penale. Ministria e Ekonomisë dhe Financave ushtroi rekurs në Gjykatën e Kasacionit, duke pretenduar se konfiskimi është një mënyrë fitimi pronësie me titull original që shuan çdo të drejtë të mëparshme të të tretëve dhe se interesi publik duhet të mbizotërojë, duke kërkuar zbatimin analog të parimeve të Kodit Antimafia. Kolegji Civil i Gjykatës së Kasacionit rrëzoi rekursin e institucioneve shtetërore. Në arsyetimin e saj, gjykata theksoi se ky rast rregullohet nga ligji i kohës (para reformës së vitit 2022). KCGJK arsyetoi se duhet bërë dallim i qartë midis “konfiskimit antimafia” dhe “konfiskimit të zakonshëm”. Konfiskimi i zakonshëm është fitim pronësie me titull derivativ, që do të thotë se shteti e merr pronën së bashku me barrat ekzistuese. Për rrjedhojë, zbatohet parimi i përparësisë në kohë (ordo temporalis), meqenëse banka kishte regjistruar hipotekën dhe kishte nisur ekzekutimin përpara se të regjistrohej konfiskimi, procedura civile duhet të vazhdojë dhe shteti nuk mund ta ndalojë atë.
Maksima – 1. Nëse blerësit e rinj ndërhyjnë në proces (qoftë edhe në fazën e apelit), ata fitojnë cilësinë e palës dhe i nënshtrohet plotësisht efekteve të vendimit, pavarësisht mungesës së regjistrimit si palë në padinë fillestare. 2. E drejta për të kërkuar respektimin e distancave ligjore nuk cenohet nga statusi i parregullt urbanistik i ndërtesës së vetë paditësit. Sanksionimi i ndërtimit pa leje i përket sferës së marrëdhënieve publike me administratën dhe nuk mund të justifikojë shkeljen e të drejtave të fqinjësisë në marrëdhëniet civile.
Fjalë kyçe - distanca ligjore ndërmjet ndërtesave, regjistrim i padisë, ndërtim pa leje (abuziv), padi mohuese e servitutit (negatoria servitutis).
Përmbledhje - Në këtë çështje trajtohet padia për respektimin e distancave ligjore ndërmjet pronarëve të dy pasurive kufitare. Paditëset (Rubino Gemma dhe Tornali Cristina) kishin kërkuar fillimisht zhvendosjen e ndërtesës së të paditurit Tomarchio, e cila cenonte distancat ligjore si dhe shpërblimin e dëmit. Gjykata e shkallës së parë e pranoi padinë, duke urdhëruar zhvendosjen e ndërtimit të paligjshëm. Megjithatë, gjatë kohës që gjyqi ishte në zhvillim, i padituri ua shiti pronën palëve të treta. Në fazën e apelit, blerësit e rinj u thirrën në gjykim. Gjykata e Apelit e Mesinës, ndonëse konstatoi shkeljen e distancave për një pjesë të ndërtimit (Corpo B), vendosi që urdhri për zhvendosjen e ndërtimit ishte i pavlefshëm kundrejt blerësve të rinj, për shkak se padia fillestare nuk ishte regjistruar (transkriptuar) në regjistrat e pasurive te paluajtshme përpara blerjes së tyre. Gjithashtu, Apeli refuzoi kërkesën për zhvendosjen e pjesës tjetër (Corpo A) me arsyetimin se vetë ndërtimi i paditëses ishte abuziv. Kolegji Civil i Gjykatës së Kasacionit, duke shqyrtuar rekursin e paditëses Tornali, e prishi vendimin e apelit. KCGJK arsyetoi se interpretimi i Apelit mbi nenin 111 të KPC ishte i gabuar. Regjistrimi i padisë shërben për ta bërë vendimin e zbatueshëm ndaj të tretëve që nuk kanë marrë pjesë në proces. Por, në rastin konkret, blerësit ishin thirrur në gjykimin e apelit dhe kishin fituar cilësinë e palës ndërgjyqëse. Për rrjedhojë, ata i nënshtrohen automatikisht efekteve të vendimit si çdo palë tjetër, pavarësisht nëse padia ishte regjistruar apo jo. Gjykata rikonfirmoi parimin se marrëdhënia administrative me shtetin është e ndarë nga të drejtat civile. Fakti që ndërtesa e paditësit mund të jetë pa leje ose në proces legalizimi, nuk i jep të drejtë fqinjit të shkelë distancat ligjore. Edhe një ndërtues abuziv gëzon të drejtën të kërkojë që fqinji të respektojë distancat e përcaktuara me ligj. Për këto arsye, çështja u kthye për rishqyrtim në Gjykatën e Apelit të Mesinës.
Maksima - Subjektet që ushtrojnë veprimtarinë e mbledhjes së basteve mund të instalojnë aparatura argëtuese (si slot machines ose videolottery) vetëm nëse disponojnë autorizimin specifik policor sipas nenit 88 të TULPS. Leja e përgjithshme sipas nenit 86 të TULPS është e pamjaftueshme kur në mjedis ushtrohet aktivitet bastesh, për shkak të rrezikshmërisë sociale që imponon kontrolle më të rrepta.
Fjalë kyçe - masë administrative me gjobë, lojëra fati, baste sportive, barra e provës, parimi i mirëbesimit.
Përmbledhje - Në këtë çështje trajtohet ligjshmëria e një mase administrative me gjobë në vlerën 45,000 euro, e vendosur nga Agjencia e Doganave dhe Monopoleve ndaj rekursuesit Eusebio Lo Bianco për shkelje të legjislacionit mbi lojërat e fatit. Rekursuesi, titullar i një aktiviteti tregtar, kishte instaluar në ambientet e tij 15 pajisje elektronike. Administrata konstatoi se, ndonëse subjekti dispononte një licencë të përgjithshme sipas nenit 86 të TULPS, ai ushtronte aktivitetin e lojërave të fatit pa pasur autorizimin specifik policor të kërkuar nga neni 88 i TULPS. Gjykata e Shkallës së Parë dhe Gjykata e Apelit në Palermo e rrëzuan kundërshtimin e subjektit, duke konfirmuar se licenca e nenit 86 nuk mbulon instalimin e makinetave nëse në të njëjtin vend zhvillohen baste sportive, veprimtari kjo që kërkon mbikëqyrje të shtuar policore. Në Gjykatën e Kasacionit (Gjykata e Lartë), rekursuesi pretendoi se ndodhej në mirëbesim për shkak të paqartësisë së ligjit dhe se mungesa e licencës rridhte nga pengesat diskriminuese të shtetit italian ndaj operatorëve të huaj, në shkelje të së drejtës së BE. Kolegji Civil i hodhi poshtë të gjitha pretendimet duke sqaruar se ratio legis kërkon që pajisjet e rrezikshme të cilat krijojnë varësi të vendosen vetëm në vende që i nënshtrohen kontrollit specifik sipas nenit 88 TULPS. Për këto arsye, rekursi u rrëzua dhe gjoba mbeti në fuqi.
Maksima – Në hipotezën e zgjidhjes së parakohshme të një kontrate me afat të caktuar, çmimi i plotë i kontratës paguhet vetëm në rast të ekzekutimit efektiv të shërbimit të rënë dakord. Rrjedhimisht, dëmshpërblimi nuk mund të barazohet automatikisht me vlerën e plotë të çmimit të mbetur të kontratës. Për shkak të ndërprerjes së kontratës, pala e dëmtuar është liruar nga barra e shpenzimeve dhe kostove që do të kishte përballuar për realizimin e shërbimit deri në fund të afatit.
Fjalë kyçe - kontratë me afat të caktuar, zgjidhje e njëanshme e kontratës, fitim i munguar (lucrum cessans), parimi i dëmshpërblimit të plotë, humbja e shansit, kostot e kursyera.
Përmbledhje - Në këtë çështje trajtohet mosmarrëveshja kontraktore midis shoqërisë “Valgo” (porositësi) dhe shoqërisë "Recyclage de l'Epine" (sipërmarrësi), lidhur me pasojat financiare të zgjidhjes së parakohshme të një kontrate me afat të caktuar. Shoqëria “Valgo” zgjidhi në mënyrë të njëanshme kontratën me shoqërinë “Recyclage de l'Epine”, duke pretenduar shkelje të rënda nga ana e kësaj të fundit. Shoqëria “Recyclage de l'Epine” (paditësi në themel) iu drejtua gjykatës duke kërkuar pagesën e pjesës së çmimit që korrespondonte me shërbimin e paekzekutuar për shkak të ndërprerjes së kontratës. Gjykata e Apelit, Rouen (vendimi i datës 18 prill 2024) pranoi kërkesën dhe dënoi shoqërinë “Valgo” të paguante shumën prej 428.376,96 eurosh. Gjykata e apelit arsyetoi se dëmi i pësuar konsistonte në “humbjen e shansit” për të çuar kontratën deri në fund dhe për të arkëtuar pagesën e plotë, duke e vlerësuar këtë humbje në masën 90% të vlerës së mbetur të kontratës. Shoqëria “Valgo” ushtroi rekurs në Gjykatën e Kasacionit, duke pretenduar se dëmshpërblimi duhet të llogaritet mbi bazën e fitimit që do të kishte realizuar (marzhi bruto) dhe jo mbi të ardhurat totale të pritshme, pasi ndërprerja e kontratës kishte shmangur kostot e ekzekutimit për palën tjetër. Dhoma Tregtare, Financiare dhe Ekonomike e Gjykatës së Kasacionit pranoi rekursin dhe prishi pjesërisht vendimin e apelit. Gjykata argumentoi se, bazuar në nenin 1231-2 të KC dhe parimin e dëmshpërblimit të plotë, çmimi i kontratës është i detyrueshëm vetëm nëse shërbimi realizohet. Gjykata e Lartë vlerësoi se gjykata e apelit kishte gabuar duke akorduar si dëmshpërblim “humbjen e shansit” për të marrë pagesën e plotë, pa konstatuar se, për shkak të zgjidhjes së kontratës, shoqëria “Recyclage de l'Epine” nuk kishte pasur nevojë të shpenzonte për kostot që do të kishte përballuar nëse kontrata do të ekzekutohej deri në fund. Dhënia e vlerës së plotë pa zbritur kostot e kursyera do të përbënte një pasurim të pajustifikuar për kreditorin, në shkelje të parimit të dëmshpërblimit integral "pa humbje dhe pa fitim". Çështja u dërgua për rishqyrtim në Gjykatën e Apelit Rouen, me një trupë tjetër gjykues.
Maksima - Mospërmbushja e detyrimit të mirëmbajtjes nga ana e qiradhënësit përbën një fakt që i jep të drejtë qiramarrësit të ushtrojë padinë për ekzekutimin e detyruar në çdo kohë gjatë kontratës. Për rrjedhojë, afati 5 vjeçar i parashkrimit të padisë nuk fillon nga data e lidhjes së kontratës, edhe nëse defektet njiheshin që në fillim.
Fjalë kyçe - qira tregtare, detyrim i mirëmbajtjes, parashkrim i padisë, dorëzimi i sendit, gëzimi i qetë i sendit, amortizim.
Përmbledhje - Në këtë çështje trajtohet mosmarrëveshja ndërmjet shoqërisë qiramarrëse “Lafa collectivités” dhe shoqërisë qiradhënëse “Lafa mobilier” lidhur me detyrimin për kryerjen e punimeve të riparimit në një pronë tregtare. Palët kishin lidhur një kontratë qiraje tregtare më 28 shkurt 2012. Më vonë, qiramarrësi paditi qiradhënësin duke kërkuar detyrimin e qiradhënësit që të kryej punime të ndryshme (çati, fasada, rrugë) të nevojshme për shkak të amortizimit së ndërtesës. Qiradhënësi prapësoi se padia ishte parashkruar, duke argumentuar se ajo ishte ngritur përtej afatit 5 vjeçar nga data e lidhjes së kontratës, kohë në të cilën qiramarrësi kishte dijeni për gjendjen e pronës. Gjykata e Apelit, Riom (20 shtator 2023) e pranoi këtë prapësim. Gjykata e Kasacionit (dhoma e tretë civile) pranoi rekursin e qiramarrësit dhe prishi vendimin e apelit. Gjykata e Lartë arsyetoi se detyrimi i qiradhënësit për të dorëzuar sendin dhe për të garantuar mirëmbajtjen e tij është një “detyrim i vazhdueshëm” (obligation continue). Fakti që qiramarrësi kishte dijeni për defektet në fillim të kontratës nuk e shuan të drejtën e tij për të kërkuar riparimin. Për sa kohë që mospërmbushja e detyrimit nga qiradhënësi (moskryerja e riparimeve) vazhdon të ekzistojë, qiramarrësi ka të drejtë të kërkojë përmbushjen e detyrimit (ekzekutimin e detyruar), pasi ky detyrim është i kërkueshëm gjatë gjithë kohëzgjatjes së qirasë. Për rrjedhojë, lidhja e kontratës nuk përbën pikënisjen e afatit të parashkrimit për këto lloj shkeljesh të vazhdueshme. Çështja u dërgua për rishqyrtim në Gjykatën e Apelit të Limoges.
4. Pasqyrimi i aktiviteteve të Gjykatës së lartë
Në datë 05.11.2025 u zhvillua Tryeza Konsultative për Projekt Kodin Penal, ku
Kryetari i Gjykatës së Lartë në fjalën e tij theksoi nevojën që reforma penale të ndërtohet mbi standarde të qarta profesionale dhe metodologjike. Për të garantuar cilësinë, integritetin dhe koherencën e sistemit penal procesi i reformës penale duhet të rifillohet mbi baza të qëndrueshme metodologjike dhe profesionale. Ai nënvizoi edhe rëndësinë e filozofisë humane në hartimin e Kodit Penal për ruajtjen e ekuilibrit mes mbrojtjes së shoqërisë dhe dinjitetit njerëzor, duke e parë dënimin si mjet drejtësie, jo forcë të shtetit. https://lnkd.in/ddyRWdKx
Në datat 13-15 nëntor 2025 Kryetari i Gjykatës së Lartë Sokol Sadushi mori pjesë në Konferencën e Kryetarëve të Gjykatave të Larta të Bashkimit Evropian, Hagë, në të cilën Gjykata e Lartë së Shqipërisë është anëtare me statusin e vëzhguesit. Kryetarja e Gjykatës së Lartë të Holandës, Dineke de Groot, si dhe Kryetari i Parë i Gjykatës së Lartë të Kasacionit të Francës Christophe Soulard, midis të tjerave, shprehën edhe një herë ngushëllimet për vrasjen tragjike të gjyqtarit Astrit Kalaja, duke vlerësuar dhe mbështetur deklaratën e Z. Sadushi se drejtësia nuk do të përkulet përballë dhunës. Z. Sadushi falenderoi të gjithë anëtarët për mesazhet e solidaritetit të mbërritura gjatë kësaj periudhe, duke nënvizuar se “Mbështetja e gjyqësorit evropian është një kujtesë e fuqishme se integriteti i gjyqësorit është një vlerë e përbashkët. Qëndresa dhe integriteti ynë janë përgjigjja më e denjë ndaj një akti dhune në sallën e gjyqit, si sulm ndaj shtetit të së drejtës.” Në sesionin II, Z. Sadushi duke u përqendruar tek roli i rrjeteve sociale dhe sfidat e pavarësisë së gjyqësorit, theksoi rreziqet e sjella nga epoka digjitale, dezinformimin, gjuhën e urrejtjes dhe presionet mbi vendimmarrjen. Ai nënvizoi nevojën që gjyqësori të ndërtojë një zë digjital të besueshëm, të qetë dhe të guximshëm për të mbrojtur integritetin institucional dhe për të rritur besimin e publikut. https://www.gjykataelarte.gov.al/sq/lajme/media/kryetari-i-gjykates-se-larte-ne-konferencen-e-presidenteve-te-gjykatave-te-larta-te-bashkimit-evropian-hage-holande-13-15-nentor-2025
Në datë 20.11.2025, znj. Anette Kramme, anëtare e Bundestagut Gjerman dhe Sekretare Parlamentare e Shtetit pranë Ministrisë Drejtësisë dhe Mbrojtjes së Konsumatorit, u prit në një Tiranë në takim nga Kryetari i Gjykatës së Lartë Sokol Sadushi dhe zëvendëskryetari Ilir Panda.
Znj. Kramme shprehu vlerësimin e saj dhe mbështetjen e vazhdueshme të Gjermanisë për anëtarësimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian. Ajo u ndal edhe tek sfidat e Gjykatës së Lartë pas Reformës në Drejtësi, të cilën e përshkroi si një ndërhyrje të thellë shoqërore që kërkon vullnet, konsistencë dhe guxim institucional. Kryetari Sadushi prezantoi uljen e stokut, rritjen e cilësisë së vendimeve dhe transparencës, të reflektuara në rritjen e besimit të publikut. Në cilësinë e Kryetares së Fondacionit IRZ, znj. Kramme shprehu gjithashtu interes për bashkëpunimin me Gjykatën e Lartë dhe funksionimin e platformës JUDIX, një instrument modern dhe i dobishëm për juristët shqiptarë. Z. Sadushi shprehu mirënjohjen për këtë mbështetje dhe vuri në dukje rëndësinë e vijimit dhe zgjerimit të projekteve të përbashkëta. https://www.gjykataelarte.gov.al/sq/lajme/media/takim-me-anetaren-e-bundestagut-znj.-anette-kramme-mbi-rritjen-e-bashkepunimit-dhe-mbeshtetjes-se-projekteve-te-perbashketa
Në datë 25.11.2025, një delegacion i Gjykatës së Lartë i përbërë nga Kryetari i saj, Sokol Sadushi dhe anëtarët Artur Kalaja e Sokol Binaj morën pjesë në Konferencën e Dytë Ndërkombëtare për Drejtësinë në Riad. Z. Sadushi ishte i ftuar të mbante fjalën e tij në sesionin e dytë, ku trajtoi rolin e procedurave gjyqësore në garantimin e cilësisë së drejtësisë dhe theksoi se qartësia, koherenca dhe transparenca procedurale janë thelbësore për besimin e publikut dhe funksionimin e drejtë të sistemit. Ai prezantoi përvojën e reformës në drejtësi në Shqipëri, duke vënë në pah transformimin e Gjykatës së Lartë në drejtim të efikasitetit, menaxhimit aktiv të çështjeve gjyqësore dhe rritjes së transparencës. Në përfundim ai nënvizoi se standarded procedurale dhe përdorimi i teknologjisë kanë luajtur rol të rëndësishëm në përmirësimin e shpejtësisë dhe cilësisë së vendimmarrjes, duke forcuar besimin e qytetarëve tek drejtësia. https://www.gjykataelarte.gov.al/sq/lajme/media/pjesemarrja-e-gjykates-se-larte-ne-konferencen-e-dyte-nderkombetare-per-drejtesine-ne-riad
Në datë 10.12.2025, Kryetari i Gjykatës së Lartë mori pjesë në Mbledhjen e Tretë Vjetore të Këshillave të Lartë të Gjyqësorit dhe Prokurorisë. Në fjalën e mbajtur Z.Sadushi vuri theksin tek mirëqenia e magjistratëve si një garanci për mirëqenien e drejtësisë dhe vetë shtetit. Z. Sadushi u ndal tek roli i KLGJ dhe KLP të cilët, megjithëse me detyrime të qarta kushtetuese, nuk kanë vendosur mirëqenien e magjistratit në qendër të politikbërjes, duke e thelluar boshllëkun institucional. Deklarata e Gjyqtarëve të Republikës u vlerësua prej tij si sinjali më i fortë dhe për këtë lypset reagim i menjëhershëm. Më tej ai theksoi se qeveria dhe kuvendi kanë detyrimin kushtetues të garantojnë siguri reale në gjykata, infrastrukturë funksionale dhe burime njerëzore të mjaftueshme, duke nënvizuar se shteti nuk mund të kërkojë drejtësi me standarde europiane, pa investuar në të. Në përfundim, Z. Sadushi paraqiti disa rekomandime kryesore, përfshirë miratimin e Strategjisë Kombëtare të Mirëqenies së Magjistratëve 2025–2030, vendosjen e një standardi kombëtar të sigurisë në gjykata, rritjen e numrit të magjistratëve dhe stafit, investime urgjente në infrastrukturë dhe ngritjen e mekanizmave të mbështetjes psikosociale. https://www.gjykataelarte.gov.al/sq/lajme/media/sokol-sadushi:-%22mireqenia-e-magjistratit-eshte-mireqenia-e-drejtesise-dhe-mireqenia-e-drejtesise-eshte-mireqenia-e-shtetit.%22/
4. Abonohu në buletinin informativ elektronik
Abonohu në buletinin informativ elektronik, duke plotësuar formularin në linkun https://www.gjykataelarte.gov.al/sq/buletini dhe njihu me përmbajtjen e tyre në linkun https://www.gjykataelarte.gov.al/sq/lajme/buletini
5. Njihu me jurisprudencën në Judix
Abonohu në JUDIX për t`u njohur me jurisprudencën e përzgjedhur të Gjykatës së Lartë, duke plotësuar të dhënat në linkun: https://judix.gjykataelarte.gov.al/
6. Formati i rekursit në Gjykatën e Lartë
Gjykata e Lartë këshillon përdorimin e formatit të miratuar të rekursit, që gjendet në linkun: https://gjykata-media.s3.eu-central-1.amazonaës.com/format_rekursi_5207_1_3d
7. Informacion mbi zgjidhjen e çështjeve gjyqësore
Gjykata e Lartë këshillon aksesimin e rubrikës njoftime për publikun, për t`u njohur me vendimmarrjet e përditshme të trupave gjyqësore të çdo Kolegji të Gjykatës së Lartë në linkun: https://www.gjykataelarte.gov.al/sq/lajme/publiku
8. Vizitat në Gjykatën e lartë (gjykata e hapur/open court)
Gjykata e Lartë mundëson pjesëmarrjen e çdo të interesuari (qytetar, studiues, praktikant i së drejtës, student apo nxënës shkolle) në seanca gjyqësore apo që dëshiron të vizitojë institucionin, duke afruar veprimtarinë e saj të përditshme me publikun. Ky akses mundësohet përmes aplikimit të thjeshtë elektronik, duke plotësuar modulet (emër, mbiemër, email dhe përmbajtjen e mesazhit/arsyet e vizitës).Aplikoni duke vizituar linkun: https://www.gjykataelarte.gov.al/sq/akrediti
Kontakto:
Tel.: +355 4 2257304;
Fax: +355 (4) 228837;
Email: info@gjykataelarte.gov.al
Adresa postare: Rruga: "Ibrahim Rugova", nr. 20, 1001, Tiranë, Shqipëri.